Nhiều người trong chúng ta thường nghĩ rằng một mật khẩu Wi-Fi phức tạp là đủ để bảo vệ mạng không dây của mình. Tuy nhiên, nhận định này có thể không hoàn toàn đúng. Thực tế, để đạt được mức độ bảo mật Wi-Fi tối ưu, bạn cần đi sâu hơn vào các cài đặt của router. Việc này không chỉ giúp bảo vệ dữ liệu cá nhân mà còn ngăn chặn những truy cập trái phép vào mạng lưới của bạn.
Để thay đổi các cài đặt router Wi-Fi, trước tiên bạn cần tìm hoặc biết địa chỉ IP của router. Khi đã có địa chỉ IP này, bạn có thể đăng nhập vào giao diện quản lý của router và thực hiện các điều chỉnh sau đây.
1. Kiểm tra mã hóa Wi-Fi của bạn: WPA3 là lựa chọn hàng đầu
Mã hóa là một trong những cài đặt quan trọng nhất của router để bảo vệ an ninh mạng Wi-Fi của bạn. WPA3 hiện là giao thức an toàn nhất. Mặc dù vậy, hầu hết các router vẫn mặc định đặt mã hóa là WPA2 để tối đa hóa khả năng tương thích với các thiết bị. Tuy nhiên, WPA2, ra mắt từ năm 2004, đã tồn tại nhiều lỗ hổng bảo mật, đặc biệt khi bạn kết nối vào mạng Wi-Fi công cộng.
Người đàn ông cầm điện thoại cạnh router Wi-Fi đang phát sóng, biểu thị sự tương tác với thiết bị mạng.
WPA3 là giao thức mã hóa Wi-Fi mới hơn, được bảo vệ tốt hơn. Nó cung cấp khả năng bảo vệ nâng cao chống lại các cuộc tấn công trung gian (MITM – man-in-the-middle) và mang lại mã hóa tốt hơn nhiều giữa thiết bị của bạn và router. WPA3 cũng khắc phục hầu hết các vấn đề bảo mật lớn nhất của WPA2 và nên là lựa chọn mặc định của bạn cho mã hóa Wi-Fi, bất kể bạn đang thiết lập Wi-Fi tại nhà hay nơi làm việc.
Vấn đề duy nhất là WPA3 không hoàn toàn tương thích với WPA2, có nghĩa là các thiết bị cũ hơn sẽ không thể kết nối với mạng chỉ hỗ trợ WPA3. Tuy nhiên, để khắc phục vấn đề này, hầu hết các router sẽ có cài đặt mã hóa hỗn hợp, cung cấp các lợi ích bảo mật của WPA3 trong khi vẫn giữ khả năng tương thích với WPA2. Nếu chế độ hỗn hợp không khả dụng, hãy đảm bảo sử dụng WPA2-AES, vốn cung cấp bảo mật cao hơn nhiều so với WPA2-TKIP.
2. WPS (Wi-Fi Protected Setup) cần được vô hiệu hóa
Một mật khẩu mạnh thường khó nhớ và khó chia sẻ khi thêm thiết bị mới vào mạng. Đây là lúc Wi-Fi Protected Setup (WPS) trở nên tiện dụng. Tính năng này cho phép bạn xác thực thiết bị trên mạng chỉ bằng một nút nhấn, mà không cần mật khẩu rườm rà.
Nút WPS trên thân router Wi-Fi, biểu tượng tính năng kết nối nhanh không dây.
Dù ý tưởng WPS nghe có vẻ tốt, nhưng nó lại chứa các lỗ hổng bảo mật có thể cho phép tin tặc truy cập vào mạng Wi-Fi của bạn. WPS cũng sử dụng một mã PIN dễ bị tấn công vét cạn (brute force), nghĩa là tin tặc có một cách dễ dàng để truy cập mạng của bạn từ xa (với các công cụ như Reaver, được thiết kế để tấn công WPS từ xa).
Liên minh Wi-Fi Alliance, tổ chức chịu trách nhiệm thiết lập các tiêu chuẩn Wi-Fi, đã không còn khuyến khích tính năng này và thay thế bằng Wi-Fi Easy Connect. Tính năng mới này sử dụng một kênh được mã hóa để gửi thông tin xác thực từ router đến một thiết bị yêu cầu kết nối vào mạng và không dễ bị tấn công chiếm quyền điều khiển từ bên ngoài.
Hầu hết các router hiện đại đều tắt WPS theo mặc định. Nếu bạn đang sử dụng một router cũ hơn, đặc biệt là những mẫu đã hết vòng đời sản phẩm, bạn nên kiểm tra cài đặt và vô hiệu hóa WPS nếu nó vẫn đang được kích hoạt.
3. Vô hiệu hóa truy cập từ xa (Remote Access)
Nhiều router cung cấp khả năng truy cập quản trị từ xa, cho phép chủ sở hữu thay đổi cài đặt router từ bên ngoài mạng Wi-Fi cục bộ. Tuy nhiên, trừ khi bạn có một yêu cầu cụ thể cho việc truy cập từ xa, chúng tôi khuyên bạn nên tắt cài đặt này.
Router Wi-Fi cũ với nhiều ăng-ten, tượng trưng cho một thiết bị mạng có khả năng truy cập từ xa.
Vô hiệu hóa truy cập từ xa giúp mạng Wi-Fi của bạn an toàn hơn vì nó loại bỏ một điểm xâm nhập tiềm năng cho tin tặc. Mức độ an toàn của tính năng truy cập từ xa phụ thuộc phần lớn vào router và phần mềm của nhà sản xuất cụ thể. Một số router tiêu dùng hoặc router do nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) cung cấp không có bảo mật truy cập từ xa thích hợp hoặc có lỗ hổng cho phép tin tặc lợi dụng tính năng này để truy cập vào router Wi-Fi của bạn. Đây là một trong những lý do lớn nhất khiến nhiều người dùng quyết định thay thế router do ISP cung cấp.
4. UPnP (Universal Plug and Play) là một rủi ro bảo mật lớn
Nếu bạn là một game thủ online, chắc hẳn bạn đã từng gặp phải các vấn đề do cổng mạng bị đóng. Các chương trình trên PC của bạn sử dụng các cổng này để giao tiếp với một dịch vụ hoặc máy chủ cụ thể. Tuy nhiên, những cổng này cũng có thể cho phép tin tặc xâm nhập vào hệ thống của bạn.
Router Wi-Fi với người dùng ở hậu cảnh, thể hiện mối liên hệ giữa thiết bị mạng và hoạt động của người dùng.
Universal Plug and Play (UPnP) là một tính năng tự động mở cổng trên router của bạn cho các thiết bị và chương trình khác nhau. Nghe có vẻ tiện lợi, nhưng đây chính là lý do tại sao bạn nên vô hiệu hóa UPnP trên router của mình.
Tin tặc có thể khai thác tính năng mở cổng tự động này (hay còn gọi là port forwarding) để truy cập router (và mạng của bạn) hoặc biến nó thành một phần của mạng botnet. Ví dụ, UPnP đã bị khai thác trong các cuộc tấn công mã độc thực tế như Mirai, biến các thiết bị dễ bị tổn thương thành một phần của mạng botnet khổng lồ được sử dụng cho các cuộc tấn công DDoS quy mô lớn. UPnP cũng làm cho mạng của bạn yếu hơn từ bên trong. Nó không có bất kỳ cơ chế xác thực nào để kiểm tra các thiết bị hoặc các cổng mà nó mở, nghĩa là bất kỳ thiết bị nào trong mạng của bạn cũng có thể mở bất kỳ cổng nào, dẫn đến khả năng rò rỉ dữ liệu.
5. Luôn cập nhật Firmware Router của bạn
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, việc cập nhật router là rất cần thiết để giữ an toàn cho mạng Wi-Fi của bạn. Hầu hết mọi người sẽ cắm router và sử dụng cho đến khi họ mua một cái mới. Đừng là số đông đó.
Router Wi-Fi hiện đại với bốn ăng-ten đặt trên bàn, tượng trưng cho thiết bị cần được cập nhật phần mềm định kỳ.
Các lỗ hổng và khai thác mới thường xuyên được phát hiện, ảnh hưởng đến toàn bộ dòng sản phẩm router. Điều này có nghĩa là ngay cả khi router của bạn an toàn khi mới mua, một lỗ hổng mới có thể biến nó thành một rủi ro bảo mật. Để khắc phục điều này, các nhà sản xuất thường phát hành các bản vá bảo mật. Đôi khi, bạn thậm chí có thể nhận được các bản sửa lỗi, cập nhật tính năng và nhiều hơn nữa.
Việc cập nhật router không phải lúc nào cũng là một thao tác đơn giản chỉ bằng một cú nhấp chuột. Mặc dù một số router có nút kiểm tra cập nhật firmware, nhưng bạn có thể sẽ phải tải xuống tệp cập nhật thủ công và tải lên router của mình. Bất kể cách thức nào, các bản cập nhật firmware router đều mang lại những cải tiến quan trọng về bảo mật và tính năng, và nên được cài đặt càng sớm càng tốt.
Bảo vệ mạng Wi-Fi của bạn không chỉ dừng lại ở việc thiết lập một mật khẩu mạnh. Việc kiểm tra và điều chỉnh các cài đặt quan trọng như mã hóa, WPS, truy cập từ xa, UPnP và cập nhật firmware định kỳ là những bước then chốt để đảm bảo an toàn tối đa cho hệ thống mạng của bạn. Hãy chủ động trong việc bảo mật để tránh những rủi ro không đáng có. Đừng quên theo dõi thuthuatdidong.net để cập nhật những kiến thức và thủ thuật công nghệ mới nhất giúp bạn bảo vệ thiết bị và dữ liệu của mình!
