Windows cung cấp vô số tính năng mạnh mẽ, nhưng đôi khi những lo ngại về quyền riêng tư xung quanh chúng có thể khiến người dùng ngần ngại. Mặc dù vậy, một số tính năng này lại vô cùng hữu ích và thậm chí đáng để người dùng chấp nhận đánh đổi một chút sự riêng tư để tận hưởng tiện ích mà chúng mang lại. Trong bối cảnh công nghệ phát triển không ngừng, việc hiểu rõ lợi ích và rủi ro của từng tính năng là chìa khóa để tối ưu hóa trải nghiệm sử dụng máy tính.
1. Dịch Vụ Định Vị (Location Services)
Tương tự như trên điện thoại thông minh, việc bật dịch vụ định vị trên thiết bị Windows mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Với những người thường xuyên di chuyển hoặc cần kiểm tra lộ trình trước khi ra khỏi nhà, khả năng sử dụng Google Maps trong trình duyệt để tìm đường là không thể thiếu. Chức năng này sẽ không hoạt động hiệu quả nếu thiếu dịch vụ định vị.
Một kịch bản phổ biến khác là các ứng dụng và trang web sử dụng dịch vụ định vị để tự động xác định khu vực địa lý của bạn, loại bỏ nhu cầu nhập thủ công. Điều này đặc biệt hữu ích khi truy cập nội dung như phim ảnh, chương trình truyền hình hoặc trò chơi, vốn có thể khác nhau về tính khả dụng tùy theo từng khu vực. Khi các ứng dụng có quyền truy cập vào vị trí của bạn, chúng có thể tự động cung cấp cho bạn những gì có sẵn tại khu vực đó. Windows cũng tận dụng dữ liệu vị trí của bạn để cung cấp các tiện ích nhỏ và tính năng rải rác trong hệ điều hành, điển hình như thông tin thời tiết, múi giờ và tính năng “Tìm thiết bị của tôi” (Find My Device) trên Windows 11. Tính năng này kết hợp dịch vụ định vị với Wi-Fi để xác định vị trí thiết bị của bạn trong trường hợp bị thất lạc, mang lại sự an tâm đáng kể.
Tùy chọn Dịch vụ định vị trong ứng dụng Cài đặt Windows 11, một tính năng hữu ích cho người dùng
2. Chia Sẻ Trải Nghiệm (Shared Experiences)
Tính năng Chia sẻ Trải nghiệm trên Windows cho phép bạn chuyển tiếp một tác vụ đang thực hiện trên máy tính sang điện thoại của mình một cách liền mạch. Ngoài ra, nó cũng kích hoạt các tính năng như Chia sẻ Lân cận (Nearby Share) và các ứng dụng điều khiển từ xa, ứng dụng đồng hành trên điện thoại, chẳng hạn như Phone Link.
Việc đồng bộ hóa nội dung như email, thông báo và nhiều dữ liệu khác giữa các thiết bị yêu cầu đăng nhập bằng tài khoản và cấp quyền cho dịch vụ đồng bộ hóa để truy cập dữ liệu của bạn, từ đó truyền tải chúng giữa các thiết bị. Liệu đây có phải là một vấn đề quyền riêng tư? Vâng. Nhưng tiện lợi thì sao? Cũng vậy. Microsoft đã từng áp dụng một số phương pháp gây tranh cãi ở đây, chẳng hạn như bật tính năng này theo mặc định trong Windows 10 hoặc ẩn nó sâu trong cài đặt ứng dụng trên Windows 11. Tuy nhiên, nếu bạn là người yêu thích cách đồng bộ hóa hiệu quả giữa Mac và iPhone, đây là trải nghiệm gần nhất bạn có thể tìm thấy trên Windows.
Biểu tượng ứng dụng Phone Link trên điện thoại Android và giao diện Phone Link trên Windows, minh họa tính năng Chia sẻ Trải nghiệm
3. Tìm Kiếm Nội Dung và Lịch Sử Nội Dung (Content Search and Content History)
Bạn có bao giờ tự hỏi làm thế nào các tệp hoặc thư mục bạn đã tìm kiếm trong Windows lại xuất hiện nhanh chóng vào lần tới khi bạn cần tìm chúng không? Windows có một vài thủ thuật thông minh để giúp bạn nhanh chóng tìm thấy thứ mình đang tìm, dù có thể cần một vài biện pháp “xâm lấn” để đạt được điều đó.
Trong Windows 11, “Tìm kiếm Nội dung” (Content Search) đề cập đến khả năng của máy tính bạn có thể tìm kiếm tệp dựa trên nội dung bên trong, thay vì chỉ sử dụng tên tệp. Như bạn có thể đoán, điều này giúp việc tìm kiếm các tệp như tài liệu và bảng tính trở nên cực kỳ dễ dàng. Nếu bạn thường xuyên làm việc với một số lượng lớn tài liệu và không giỏi trong việc đặt tên hoặc tổ chức chúng một cách hợp lý, tính năng này sẽ là một cứu cánh đắc lực. “Lịch sử Nội dung” (Content History) theo dõi những gì bạn đang tìm kiếm trên máy tính của mình. Bạn có thể tắt nó, nhưng nếu bạn thường xuyên tìm kiếm cùng một tệp lặp đi lặp lại, tính năng này có thể cực kỳ tiện dụng, giúp tiết kiệm thời gian và công sức.
4. Windows Recall
Windows Recall có lẽ là tính năng gây tranh cãi nhất mà Microsoft ra mắt trong một thời gian dài. Mặc dù việc máy tính của bạn tự động chụp ảnh màn hình ngẫu nhiên những gì bạn đang làm có vẻ đáng lo ngại, nhưng nó có thể là một trợ giúp đắc lực nếu bạn cần tìm kiếm thứ gì đó mà không nhớ rõ tên tệp hoặc thư mục – một tình huống mà nhiều người đã từng gặp phải không ít lần.
Tính năng này hoạt động bằng cách chụp định kỳ ảnh màn hình những gì bạn đang làm trên máy tính và sau đó sử dụng Copilot để tìm kiếm trong số đó, giúp bạn tìm thấy những gì bạn đang làm. Recall là cơn ác mộng về quyền riêng tư đối với một số người, nhưng lại là sự tiện lợi đối với những người khác. Ban đầu, Recall đặc biệt gây tranh cãi do các lỗ hổng bảo mật trong quá trình triển khai đầu tiên, có khả năng làm rò rỉ dữ liệu nhạy cảm đã bị chụp. Tuy nhiên, Microsoft tuyên bố đã khắc phục những vấn đề này kể từ đó, biến Recall trở thành một tính năng khả thi để sử dụng, nếu bạn không bận tâm đến phương thức hoạt động của nó.
Giao diện người dùng Windows 11 thể hiện tính năng Recall, một công cụ tìm kiếm hoạt động dựa trên ảnh chụp màn hình
5. Chia Sẻ Dữ Liệu Chẩn Đoán (Sharing Diagnostic Data)
Đây là một điều khá hiển nhiên, nhưng giống như hầu hết mọi sản phẩm trên thế giới, Microsoft thu thập phản hồi và dữ liệu từ người dùng để giúp cải thiện Windows cho mọi người. Đối với hầu hết các sản phẩm phần mềm, dữ liệu này được thu thập dưới dạng dữ liệu chẩn đoán, thường bao gồm hãng và kiểu máy của thiết bị, thông số kỹ thuật phần cứng, phiên bản Windows bạn đang chạy, cũng như tên, email và các thông tin cá nhân khác của bạn.
Tất cả dữ liệu này được thu thập từ hàng triệu máy tính chạy các phiên bản Windows khác nhau trên khắp thế giới, gửi về Microsoft, sau đó được sử dụng để cải thiện Windows hoặc các ứng dụng và tính năng của nó. Chắc chắn, điều đó có vẻ đáng lo ngại khi bạn phân tích nó như vậy. Tuy nhiên, Microsoft đã biết rất nhiều về máy tính của bạn rồi. Vì vậy, mặc dù bạn có thể tắt tính năng này – và không ai sẽ trách bạn nếu bạn làm vậy – nhưng nó cũng có thể giúp xác định các vấn đề mà Microsoft cần khắc phục.
Chúng tôi không đề xuất bạn sẵn lòng từ bỏ tất cả dữ liệu của mình cho Microsoft chỉ để làm cuộc sống dễ dàng hơn. Tuy nhiên, khi các sản phẩm và dịch vụ AI tiếp tục tích hợp vào cuộc sống hàng ngày của chúng ta, việc thu thập dữ liệu sẽ ngày càng trở nên phổ biến. Một tính năng có thể thực sự tiện lợi, nhưng nếu bạn phải trả giá cho sự tiện lợi đó bằng quyền riêng tư của mình, thì ít nhất bạn cũng nên nhận được một số lợi ích xứng đáng từ nó. Đừng ngần ngại tìm hiểu kỹ hơn về các cài đặt quyền riêng tư để đưa ra quyết định phù hợp nhất với nhu cầu sử dụng của bạn.
