Trước đây, tôi từng đổ lỗi cho công nghệ vì sự thiếu tập trung của mình – cho đến khi tôi nhận ra vấn đề nằm ở cách tôi sử dụng nó. Thay vì là một nguồn gây xao nhãng, công nghệ có thể trở thành công cụ đắc lực để nâng cao năng suất và sự tập trung nếu được tối ưu đúng cách. Dưới đây là 7 thói quen công nghệ nhỏ bé nhưng đã lặng lẽ định hình lại thói quen làm việc của tôi và giúp tôi cải thiện sự tập trung một cách bất ngờ, biến thiết bị di động trở thành trợ thủ đắc lực thay vì là tác nhân gây mất tập trung.
1. Tắt Thông Báo Không Cần Thiết: Giải Phóng Não Bộ Khỏi Phiền Nhiễu
Mỗi tiếng “ting” hay rung từ điện thoại đều làm giảm đi sự chú ý của bạn. Nếu bạn giống tôi, bạn có thể có hàng tá ứng dụng được cài đặt trên điện thoại. Cho phép mọi ứng dụng gửi thông báo đồng nghĩa với việc có một luồng thông báo không ngừng nghỉ từ các ứng dụng thực sự không cần sự chú ý của bạn ngay lập tức.
Trước đây, mỗi thông báo lại làm màn hình của tôi sáng lên vài phút một lần, mỗi thông báo lại kéo tôi ra khỏi công việc đang làm, dù chỉ trong một giây. Dần dần, tôi nhận ra rằng những xao nhãng nhỏ nhặt này tích tụ lại, làm phân mảnh sự tập trung của tôi và khiến tôi khó duy trì trạng thái “flow” (làm việc nhập tâm) hơn.
Để giải quyết vấn đề này, tôi đã tiến hành một đánh giá toàn diện các cài đặt thông báo của mình. Với mỗi ứng dụng, tôi tự hỏi: Liệu tôi có cần ứng dụng này thông báo cho tôi theo thời gian thực không? Nếu không, tôi tắt thông báo của nó.
Bây giờ, chỉ những thông báo cần thiết mới hiển thị – tin nhắn, cuộc gọi, cảnh báo lịch, và có thể là một vài ứng dụng liên quan đến tài chính và công việc. Sự thay đổi nhỏ bé này đã tạo nên một sự khác biệt lớn. Không còn những gián đoạn liên tục, tôi có thể tập trung và duy trì trạng thái làm việc sâu lâu hơn.
2. Tận Dụng Tối Đa Chế Độ “Tập Trung” (Focus) và “Không Làm Phiền” (Do Not Disturb)
Chế độ Tập trung trên iPhone 12 Pro giúp người dùng tập trung hơn
Một trong những tính năng bị đánh giá thấp nhất của các thiết bị hiện đại là khả năng tùy chỉnh những liên hệ và ứng dụng nào có thể làm gián đoạn và khi nào chúng có thể làm như vậy. Nếu bạn chưa sử dụng Chế độ Tập trung (trên iPhone) hoặc Không Làm Phiền (trên Android), bạn đang bỏ lỡ một trong những công cụ tốt nhất để làm việc sâu. Ngay cả khi đã tắt thông báo từ các ứng dụng không cần thiết, tôi vẫn thường xuyên bị gián đoạn.
Hiện tại, tôi đã thiết lập các chế độ Tập trung cho các phần khác nhau trong ngày – lập trình, viết lách và nghỉ ngơi. Mỗi chế độ đều tắt tiếng tất cả các ứng dụng ngoại trừ một vài ứng dụng mà tôi đã chỉ định và ẩn các thông báo gây xao nhãng. Nó cũng giới hạn những ai có thể liên hệ với tôi qua cuộc gọi và hạn chế những màn hình chính nào hiển thị.
Tôi đã thiết lập lịch trình cho các chế độ Tập trung khác nhau để chúng tự động kích hoạt. Vẻ đẹp của thói quen này là nó rèn luyện cả não bộ và môi trường của bạn để hỗ trợ sự tập trung. Khi một chế độ Tập trung được kích hoạt, nó giống như việc bật một công tắc tinh thần – nó báo hiệu cho tôi rằng đã đến lúc tập trung. Theo thời gian, sự nhất quán đó đã giúp tôi nhanh chóng đi sâu vào công việc và duy trì trạng thái đó lâu hơn.
3. Sức Mạnh Của Âm Nhạc Nền: Tìm Điệu Nhạc Của Sự Tập Trung
Tôi từng nghĩ sự im lặng là bí quyết tối thượng để tăng năng suất, nhưng âm nhạc nền phù hợp có thể làm nên điều kỳ diệu cho sự tập trung. Sau khi thử nghiệm với các thể loại khác nhau, tôi nhận thấy một số loại nhạc giúp tôi tập trung sâu hơn, trong khi những loại khác lại làm tôi xao nhãng.
Đối với các tác vụ đòi hỏi sự tập trung cao độ – như viết lách hoặc lập trình – tôi thiên về nhạc không lời, âm thanh môi trường (ambient soundscapes), hoặc lo-fi beats. Những bản nhạc này cung cấp một nhịp điệu mà không gây xao nhãng, cho phép tôi loại bỏ tiếng ồn xung quanh và đi vào trạng thái tập trung.
Không lời hát, không thay đổi đột ngột – chỉ là một luồng âm thanh ổn định, nhẹ nhàng thu hút tâm trí tôi mà không làm nó bị quá tải.
Danh sách phát âm thanh tự nhiên trên Spotify giúp thư giãn và tập trung
Mặt khác, khi tôi làm những công việc thường nhật hơn, tôi chuyển sang thứ gì đó sôi động hơn một chút nhưng vẫn đủ nhẹ nhàng để giữ tôi tỉnh táo. Âm nhạc nền đã trở thành một nghi thức đối với tôi. Chỉ cần nhấn nút phát một danh sách nhạc cụ thể là tín hiệu cho não bộ của tôi rằng đã đến lúc làm việc.
Tất nhiên, bộ não của mỗi người được “lập trình” hơi khác nhau. Một số người phát triển tốt trong sự im lặng, những người khác lại trong âm thanh. Việc thử nghiệm sẽ giúp bạn xác định điều gì phù hợp nhất với mình.
4. Thiết Lập Ranh Giới Kỹ Thuật Số Rõ Ràng: Phân Định Không Gian Sống
Thật dễ dàng để công nghệ len lỏi vào mọi ngóc ngách trong ngày của bạn – tin nhắn công việc xen vào bữa tối, mạng xã hội xâm chiếm những khoảnh khắc tĩnh lặng, hoặc email đòi hỏi sự chú ý ngay cả trước khi bạn kịp uống cà phê buổi sáng. Tôi không nhận ra mình đã tạo ra bao nhiêu sự lộn xộn trong tâm trí cho đến khi tôi bắt đầu thiết lập các ranh giới kỹ thuật số rõ ràng.
Một trong những thay đổi đầu tiên của tôi là xác định “khu vực không điện thoại” và “thời gian không lướt”. Ví dụ, dù tôi thức dậy từ 5 giờ sáng, tôi không kiểm tra email trước 2 giờ chiều và sau 7 giờ tối. Thay vào đó, tôi dành thời gian buổi sáng cho các tác vụ đòi hỏi sự tập trung cao. Tôi tránh các tác vụ thường nhật không cần sự tập trung sâu, chẳng hạn như kiểm tra email.
Ngoài ra, tôi đã tách biệt công nghệ phục vụ công việc và cá nhân của mình. Điều đó có nghĩa là sử dụng các hồ sơ trình duyệt khác nhau cho các tác vụ liên quan đến công việc và một hồ sơ khác để sử dụng cá nhân. Tôi cũng giữ điện thoại ngoài tầm với và ngoài tầm nhìn trong các buổi làm việc tập trung, vì việc tạo ra một rào cản giúp tôi tránh được sự cám dỗ muốn cầm điện thoại lên khi gặp bế tắc.
Những thay đổi nhỏ này đã tạo ra một ranh giới rõ ràng giữa thời gian tôi làm việc và thời gian nghỉ ngơi. Bằng cách tạo ra sự phân biệt này, tôi dễ dàng hoàn thành các nhiệm vụ của mình hơn, biết rằng sau đó, tôi sẽ có thời gian dành riêng để thư giãn và làm những gì mình muốn, chẳng hạn như cập nhật tin tức trên mạng xã hội.
5. Gỡ Bỏ Các Ứng Dụng Gây Xao Nhãng: Giải Pháp Triệt Để
Một trong những động thái táo bạo và hiệu quả nhất mà tôi thực hiện để cải thiện sự tập trung là gỡ cài đặt các ứng dụng làm hao mòn thời gian và sự chú ý của mình. Điều đó không dễ dàng, nhưng sự khác biệt là ngay lập tức khi tôi thực hiện. Ý chí chỉ có thể giúp bạn đến một mức độ nào đó, vì vậy thay vì chỉ dựa vào ý chí, tôi đã loại bỏ hoàn toàn nguồn gây xao nhãng.
Điện thoại hiển thị tùy chọn gỡ cài đặt ứng dụng WhatsApp
Tôi bắt đầu bằng cách xác định những “thủ phạm” lớn nhất. Tôi thường xuyên mở các ứng dụng như Instagram và X một cách vô thức bất cứ khi nào tôi có một khoảnh khắc rảnh rỗi hoặc bị mắc kẹt trong công việc đang làm. Ngay cả khi không sử dụng, chỉ cần chúng có mặt trên điện thoại của tôi cũng đã tạo ra sự cám dỗ.
Việc gỡ cài đặt các ứng dụng gây xao nhãng đã giúp tôi tập trung vào nhiệm vụ mà không cảm thấy bị thôi thúc phải kiểm tra mạng xã hội. Nếu có một ứng dụng liên tục kéo bạn ra khỏi những gì quan trọng, hãy thử xóa nó trong một tuần. Bạn sẽ ngạc nhiên về mức độ tập trung hơn của mình.
6. Monotasking: Nghệ Thuật Của Sự Đơn Nhiệm Hiệu Quả
Trong thế giới ngày nay, việc muốn hoàn thành nhiều việc hơn thông qua đa nhiệm là điều phổ biến. Trong nhiều năm, tôi tin rằng đa nhiệm là bí quyết tối thượng để tăng năng suất. Bạn sẽ thấy tôi vừa xử lý email vừa nghe podcast hoặc vừa xem video mới nhất từ YouTuber yêu thích của mình vừa làm việc. Bằng cách đó, tôi nghĩ mình đang làm được nhiều việc hơn. Trên thực tế, tôi đang phân mảnh sự chú ý của mình.
Chuyển sang làm việc đơn nhiệm (monotasking) đã thay đổi mọi thứ. Thay vì cố gắng làm năm việc cùng một lúc, tôi cam kết làm một việc tại một thời điểm – và làm thật tốt. Cho dù là viết một bài báo, trả lời tin nhắn, hay thậm chí chỉ đọc một tài liệu, giờ đây tôi tập trung vào nhiệm vụ hiện tại trước khi chuyển sang nhiệm vụ tiếp theo.
Ban đầu, tôi cảm thấy chậm lại, nhưng theo thời gian, tôi bắt đầu nhận thấy kết quả: công việc của tôi được cải thiện, tôi mắc ít lỗi hơn và hoàn thành nhiệm vụ hiệu quả hơn. Thậm chí tốt hơn, tôi cảm thấy ít kiệt sức hơn vào cuối ngày. Đơn nhiệm tạo ra động lực, làm sâu sắc sự tập trung và giúp bạn đi vào trạng thái “flow” khó nắm bắt, nơi mọi thứ đều ăn khớp.
7. Kỹ Thuật Pomodoro: Phương Pháp Đột Phá Năng Suất
Là một trong số ít các phương pháp năng suất đã hiệu quả với tôi, Kỹ thuật Pomodoro đã tạo nên sự thay đổi lớn. Trước khi khám phá nó, những ngày làm việc của tôi thường mờ nhạt thành những cuộc chạy marathon không tập trung, kéo dài vô tận. Tôi sẽ ngồi vào bàn làm việc với những ý định tốt nhất, nhưng vài giờ sau mới nhận ra mình hầu như chưa hoàn thành được gì trong danh sách việc cần làm. Tôi không lười biếng – tôi chỉ không quản lý sự tập trung của mình một cách hiệu quả.
Kỹ thuật Pomodoro đã giúp tôi trở nên chủ động hơn về thời gian của mình. Phương pháp này đơn giản: làm việc 25 phút, nghỉ 5 phút, và lặp lại. Sau bốn chu kỳ, bạn sẽ nghỉ dài hơn. Tuy nhiên, vì tôi là người dùng nâng cao, tôi thường đặt thời gian tập trung của mình là một giờ (hoặc 90 phút) với 15 phút nghỉ.
Những “cú sprint” kéo dài một giờ đó buộc tôi phải đi sâu vào một nhiệm vụ mà không phải lo lắng về việc nó sẽ mất bao lâu. Đồng hồ đếm ngược giúp tôi giữ được trách nhiệm. Cấu trúc này không chỉ cải thiện năng suất mà còn cải thiện động lực của tôi. Việc biết rằng một khoảng nghỉ luôn chỉ cách vài phút giúp tôi dễ dàng vượt qua sự kháng cự và duy trì đúng lịch trình hơn.
Không phải mọi mẹo từ “hộp công cụ” của tôi đều sẽ phù hợp với bạn, vì vậy hãy thử chúng và xem điều gì hiệu quả và điều gì không. Bạn đang áp dụng thói quen công nghệ nào để tăng cường sự tập trung của mình? Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn trong phần bình luận bên dưới và đừng quên theo dõi thuthuatdidong.net để cập nhật thêm nhiều mẹo công nghệ hữu ích!
