Windows 11, dù sở hữu giao diện đẹp mắt và hiện đại, đôi khi lại khiến người dùng cảm thấy bất tiện bởi những lựa chọn thiết kế không tối ưu của Microsoft. Từ menu Start chậm chạp đến khả năng quản lý màn hình còn hạn chế, hệ điều hành này có thể gây ra nhiều phiền toái hơn là tạo sự thuận tiện. May mắn thay, cộng đồng phát triển đã tạo ra những công cụ tối ưu Windows 11 miễn phí hoặc chi phí thấp, biến một hệ thống cơ bản trở thành một cỗ máy năng suất mạnh mẽ. Bài viết này sẽ giới thiệu 8 ứng dụng hàng đầu giúp bạn khắc phục những hạn chế đó, nâng cao trải nghiệm sử dụng Windows 11 lên một tầm cao mới.
8 Công Cụ Tối Ưu Windows 11 Nên Dùng Ngay Hôm Nay
1. Fences: Sắp Xếp Desktop Gọn Gàng, Năng Suất Tối Đa
Một màn hình desktop lộn xộn có thể làm giảm tốc độ làm việc và khiến máy tính trở nên khó sử dụng. Mặc dù việc sắp xếp các tệp vào thư mục là một khởi đầu tốt, nhưng Fences mang đến một giải pháp vượt trội để cải thiện việc quản lý desktop.
Fences là một công cụ tổ chức desktop hiệu quả, cho phép bạn tạo các vùng chứa có bóng đổ và nhãn trên màn hình, nơi bạn có thể nhóm các tệp, thư mục và lối tắt liên quan. Cá nhân tôi có một vùng “Dự án Hiện tại” cho các tệp công việc đang hoạt động, một vùng “Công cụ” cho các ứng dụng thường dùng, và một vùng “Tải xuống” tự động thu thập các tệp mới tải về.
Điểm tôi yêu thích ở Fences là khả năng ẩn tất cả các biểu tượng ngay lập tức chỉ bằng cách nhấp đúp vào bất kỳ đâu trên desktop – điều này cực kỳ hữu ích cho việc quay màn hình hoặc trình chiếu. Tính năng cuộn lên (roll-up) cũng rất tiện lợi: khi bạn di chuột qua tiêu đề của một vùng, nó sẽ thu gọn lại, giúp mở rộng không gian desktop mà không làm mất đi sự tổ chức. Đối với bất kỳ ai đang phải xử lý nhiều dự án hoặc đối mặt với màn hình desktop lộn xộn, Fences sẽ biến không gian làm việc của bạn thành một môi trường sạch sẽ và năng suất.
Fences cung cấp bản dùng thử miễn phí 30 ngày. Đây là một ứng dụng trả phí với mức 29.99 USD cho giấy phép trọn đời, 9.99 USD/năm cho một thiết bị, hoặc 19.99 USD/năm cho tối đa năm thiết bị.
Tải về: Fences (9.99 USD/năm, có bản dùng thử miễn phí)
Desktop Windows 11 được tổ chức gọn gàng với các vùng Fences riêng biệt cho dự án và công cụ.
2. Start11: Khôi Phục Menu Start & Thanh Taskbar Hoàn Hảo
Start11 biến menu Start đẹp nhưng chậm chạp của Windows 11 thành một công cụ thực sự hoạt động – và hoạt động theo cách bạn muốn. Chỉ cần nhấp vào Start, menu sẽ mở ra ngay lập tức, không có độ trễ nửa giây nào làm gián đoạn luồng công việc của bạn. Chức năng tìm kiếm cũng nhanh không kém: gõ bất kỳ tên tệp nào và nó sẽ hiện ra ngay lập tức, thay vì bị chôn vùi dưới các kết quả Bing và rác web.
Nhưng Start11 không chỉ dừng lại ở việc sửa menu Start: nó còn mang lại khả năng tùy chỉnh thanh taskbar mà Microsoft đã loại bỏ. Cá nhân tôi đặt thanh taskbar ở phía bên trái màn hình siêu rộng của mình với các nút không nhóm, để tôi có thể nhìn thấy chính xác các tệp và ứng dụng nào đang mở. Tôi cũng đã ghim các thư mục dự án trực tiếp vào menu Start để truy cập tức thì vào công việc hiện tại mà không cần mở File Explorer.
Nếu bạn thích giao diện cũ, bạn có thể chuyển về menu Start kiểu Windows 7 hoặc 10. Với tôi, phong cách Windows 11 được nâng cấp cùng với hiệu suất tăng cường của Start11 đã tạo ra sự cân bằng tốt nhất giữa thiết kế hiện đại và năng suất thực sự.
Start11 đến từ Stardock, cùng nhà phát triển với Fences. Tương tự như ứng dụng tổ chức desktop của công ty, nó cung cấp bản dùng thử 30 ngày trước khi bạn cần giấy phép: 7.49 USD/năm cho một thiết bị hoặc 11.24 USD/năm cho tối đa năm thiết bị.
Tải về: Start11 (7.49 USD/năm, có bản dùng thử miễn phí)
Giao diện Start Menu của Windows 11 được tùy biến bằng Start11, hiển thị các lối tắt và thư mục ghim.
3. Windhawk: Kho Tàng Tùy Biến Windows 11 Đa Năng
Windhawk là một công cụ miễn phí, mã nguồn mở hoạt động giống như một “cửa hàng ứng dụng” dành cho các bản sửa đổi Windows. Với tính năng cài đặt chỉ bằng một cú nhấp chuột, các bản mod này giúp khắc phục những phiền toái nhỏ của Windows 11 đồng thời bổ sung các cải tiến chất lượng cuộc sống.
Một số mod Windhawk được yêu thích bao gồm nhãn thanh taskbar cổ điển (để tôi có thể nhìn thấy tài liệu Word nào đang mở), nhấp chuột giữa để đóng trên thanh taskbar và khả năng vô hiệu hóa hoàn toàn menu ngữ cảnh của Windows 11 để ưu tiên menu cổ điển. Mod cuộn tab trình duyệt là một mẹo thông minh khác – di chuột qua Chrome hoặc Edge trên thanh taskbar và cuộn qua các tab bằng con lăn chuột của bạn.
Đối với những người dùng không chuyên về kỹ thuật, đây là cách an toàn nhất để thêm các tính năng mạnh mẽ. Chỉ cần duyệt thư viện mod, cài đặt những gì bạn muốn và tận hưởng một Windows hoạt động hiệu quả hơn. Mỗi mod đều giải thích rõ ràng những gì nó thay đổi, bao gồm đánh giá và xếp hạng của người dùng, và có thể tắt ngay lập tức nếu bạn không thích kết quả.
Tải về: Windhawk (Miễn phí)
4. WinToys: Trung Tâm Quản Lý & Tinh Chỉnh Hệ Thống Toàn Diện
Windows có hàng trăm cài đặt rải rác trên Control Panel, ứng dụng Settings và registry/Group Policy. WinToys hợp nhất tất cả chúng vào một giao diện sạch sẽ. Thay vì phải đi qua vô số menu để tìm một tùy chọn riêng tư nào đó, bạn có thể thay đổi tất cả các cài đặt thiết yếu từ một bảng điều khiển tập trung.
Trong khi tab Home hiển thị thông số hệ thống và thống kê sử dụng thời gian thực trong nháy mắt, tab Apps liệt kê tất cả các chương trình đã cài đặt với kích thước và ngày tháng, giúp dễ dàng phát hiện phần mềm rác. Tại tab Services, bạn có thể xem những gì đang chạy trong nền mà không cần mở Task Manager.
Tab Performance cho phép bạn quản lý các cài đặt để cải thiện hiệu suất hệ thống. Nó cung cấp các công tắc đơn giản để bật chế độ nguồn Ultimate performance nhằm tối đa hóa hiệu suất bằng cách cho phép PC tiêu thụ năng lượng cần thiết, giảm độ trễ tác vụ đồ họa với tính năng lên lịch GPU tăng tốc phần cứng, thay đổi cài đặt trò chơi và tắt các ứng dụng khởi động cùng Windows.
Trong tab Health, bạn có các công cụ để kiểm tra tình trạng ổ đĩa và sửa các tệp bị hỏng. Chuyển sang tab Tweaks, bạn sẽ tìm thấy các cải tiến về quyền riêng tư như tắt telemetry và xóa quảng cáo Windows. Bạn cũng có thể cấu hình những gì xuất hiện trên desktop của mình, dọn dẹp menu Start và khôi phục menu ngữ cảnh cổ điển trong File Explorer, cùng nhiều tùy chỉnh tiện lợi khác.
Tải về: WinToys (Miễn phí)
Giao diện quản lý dịch vụ Windows trong ứng dụng WinToys, cho phép kiểm soát các tiến trình nền.
5. PowerToys: Bộ Công Cụ Năng Suất Từ Microsoft
PowerToys của chính Microsoft giống như một lời xin lỗi cho những tính năng còn thiếu của Windows 11. Mặc dù PowerToys bao gồm một bộ công cụ năng suất ẩn, nhưng một vài công cụ nổi bật là quan trọng nhất dành riêng cho Windows 11.
Trong số các tiện ích nổi bật, Awake ngăn hệ thống của bạn chuyển sang chế độ ngủ trong các tác vụ quan trọng như tải xuống tệp lớn hoặc xuất video dài. FancyZones đưa việc quản lý cửa sổ lên một tầm cao mới với bố cục màn hình tùy chỉnh, nơi bạn có thể xác định các vùng cụ thể cho các ứng dụng khác nhau và căn chỉnh các cửa sổ vào vị trí chỉ bằng thao tác kéo đơn giản.
Một trong những công cụ yêu thích của tôi là tiện ích Peek (Ctrl+Space), cung cấp bản xem trước tệp tức thì cho hình ảnh và tài liệu mà không cần mở chúng trước. Always on Top bổ sung cho điều này bằng cách cho phép bạn ghim bất kỳ cửa sổ nào lên trên tất cả các ứng dụng khác, ngăn các cửa sổ quan trọng biến mất phía sau những gì bạn đang sử dụng tích cực.
Tải về: PowerToys (Miễn phí)
Cài đặt ứng dụng PowerToys trên Windows hiển thị các tiện ích như FancyZones và Always on Top.
6. Ditto: Lịch Sử Clipboard Không Giới Hạn
Windows 11 có tính năng lịch sử clipboard cho phép bạn truy cập tới 25 mục đã sao chép gần đây nhất (sử dụng Win + V), nhưng nó khá hạn chế. Cá nhân tôi đã chuyển sang Ditto, ứng dụng này ghi nhớ mọi thứ (văn bản, hình ảnh và tệp) mà không có giới hạn tùy ý. Nó thậm chí còn giữ lịch sử clipboard của bạn sau khi khởi động lại hệ thống.
Nhấn Ctrl + Dấu huyền (`) (một phím tắt có thể tùy chỉnh) để xem toàn bộ lịch sử clipboard của bạn. Tìm kiếm truy vấn SQL từ hôm qua, tìm email khách hàng từ sáng nay, hoặc lấy mã màu hex từ tuần trước. Ditto lưu mọi thứ với khả năng tìm kiếm toàn văn bản, và bạn có thể đồng bộ hóa clipboard của mình trên nhiều máy tính.
Tải về: Ditto (Miễn phí)
Giao diện ứng dụng Ditto hiển thị lịch sử clipboard với các tùy chọn quản lý mục đã sao chép.
7. Rainmeter: Biến Desktop Thành Bảng Điều Khiển Thông Tin Sống Động
Rainmeter biến màn hình desktop của bạn từ một hình nền tĩnh thành một bảng điều khiển thông tin sống động. Mặc dù nó có thể trở nên phức tạp, nhưng việc bắt đầu với các “skin” có sẵn giúp mọi người đều có thể tiếp cận.
Tôi sử dụng một thiết lập tối giản: các thông số hệ thống ở góc (CPU, RAM và mức sử dụng ổ đĩa), một đồng hồ tốt hơn kèm lịch, và thông tin thời tiết cập nhật thực tế. Tích hợp Spotify hiển thị bài hát đang phát cùng các điều khiển ngay trên desktop.
Đối với người mới bắt đầu, hãy thử một skin như Mond hoặc Enigma và tùy chỉnh từ đó. Người dùng nâng cao có thể tạo ra bất cứ thứ gì – tôi đã thấy từ các desktop trông giống giao diện của Iron Man đến các bảng điều khiển năng suất tối giản.
Nếu Rainmeter cảm thấy quá phức tạp, có những công cụ tùy chỉnh desktop tuyệt vời khác đáng để khám phá. Cộng đồng chia sẻ hàng ngàn skin, vì vậy bạn không cần phải tự viết mã bất cứ điều gì.
Tải về: Rainmeter (Miễn phí)
Màn hình desktop Windows 11 được tùy biến với Rainmeter, hiển thị thông số hệ thống và đồng hồ.
8. Monitorian: Điều Khiển Độ Sáng Màn Hình Ngoài Dễ Dàng
Monitorian cho phép bạn điều khiển độ sáng của các màn hình ngoài bằng phím nóng hoặc chuột. Bạn sẽ không còn phải luồn tay ra phía sau màn hình để tìm kiếm các nút bấm nhỏ nữa.
Phiên bản miễn phí đáp ứng hầu hết các nhu cầu một cách hoàn hảo: bạn có thể điều khiển độ sáng, các thanh trượt lớn để điều chỉnh dễ dàng và tự động khởi động cùng Windows. Ứng dụng hiển thị phần trăm độ sáng đã điều chỉnh của bạn và duy trì thứ tự sắp xếp màn hình của bạn.
Đối với người dùng chuyên nghiệp, có một gói đăng ký cao cấp bổ sung các phím nóng tùy chỉnh, tùy chọn dòng lệnh, đồng bộ hóa độ sáng giữa các màn hình và điều khiển hơn bốn màn hình. Tuy nhiên, phiên bản miễn phí thực hiện mọi thứ mà hầu hết mọi người cần.
Tải về: Monitorian (Miễn phí, có gói đăng ký)
Kết Luận
Mỗi công cụ trong danh sách này đều giải quyết một sự khó chịu cụ thể của Windows 11 – cho dù đó là khả năng tìm kiếm tức thì của Start11 thực sự tìm thấy tệp của bạn, hay lịch sử clipboard không giới hạn của Ditto ghi nhớ mọi thứ bạn sao chép. Hầu hết chúng đều hoàn toàn miễn phí, và các ứng dụng trả phí đều cung cấp các bản dùng thử hào phóng, cho phép bạn kiểm tra kỹ lưỡng trước khi quyết định mua. Việc tận dụng những công cụ tối ưu Windows 11 này không chỉ giúp bạn khắc phục các nhược điểm của hệ điều hành mà còn nâng cao đáng kể hiệu suất và trải nghiệm làm việc của bạn. Hãy thử nghiệm và chia sẻ những công cụ yêu thích của bạn hoặc bất kỳ thủ thuật Windows 11 nào khác mà bạn đã khám phá trong phần bình luận bên dưới!
