WhatsApp vừa đón nhận một tính năng mới nổi bật: Meta AI giờ đây sẽ “liếc qua” các tin nhắn chưa đọc của bạn và đưa ra bản tóm tắt nhanh chóng. Meta quảng bá đây là một tính năng tùy chọn, hoạt động trên đám mây nhưng vẫn duy trì tính riêng tư nhờ vào “Xử lý Riêng tư” (Private Processing). Nghe có vẻ tiện lợi, nhưng điều này cũng đồng nghĩa với việc Meta AI về mặt kỹ thuật đang đọc các cuộc trò chuyện của bạn – dù có được mã hóa hay không.
Tính Năng AI Tóm Tắt Tin Nhắn Đã Có Mặt Trên WhatsApp
Tính năng này đã được triển khai cho một số người dùng tại Mỹ. Khi mở một cuộc trò chuyện có tin nhắn chưa đọc, bạn sẽ thấy biểu tượng đếm tin nhắn quen thuộc nhấp nháy, kèm theo huy hiệu AI có dòng chữ “Tóm tắt riêng tư” (Summarize Privately). Chạm vào đó, huy hiệu sẽ mở rộng thành một bản tóm tắt dạng gạch đầu dòng các tin nhắn chưa đọc.
Tính năng tóm tắt tin nhắn sử dụng khung “Xử lý Riêng tư” của Meta, trong đó các phép tính AI được thực hiện bên trong Môi trường Thực thi Đáng tin cậy (Trusted Execution Environment – TEE) được hỗ trợ bởi phần cứng trên các máy chủ đám mây của Meta. Trong môi trường cô lập này, các tin nhắn chưa đọc của bạn sẽ được giải mã, Meta AI tóm tắt, sau đó được loại bỏ ngay lập tức – được cho là không bao giờ bị bất kỳ ai tại Meta nhìn thấy hoặc lưu trữ trong bất kỳ cơ sở dữ liệu nào.
Meta AI tóm tắt tin nhắn chưa đọc trên WhatsApp
Mã hóa đầu cuối vẫn bảo vệ tin nhắn của bạn trong quá trình truyền tải. Tuy nhiên, việc bật “Xử lý Riêng tư” tạm thời gỡ bỏ mã hóa đó bên trong môi trường bảo mật để AI có thể đọc các cuộc trò chuyện của bạn. Bên ngoài môi trường đó, mọi thứ vẫn được mã hóa. Ít nhất thì đó là những gì Meta tuyên bố.
Mã Hóa, Nhưng Liệu Có Bị “Phơi Bày”?
Việc xử lý AI dựa trên đám mây luôn gây ra lo ngại. Giả sử rằng bản thân Meta không thu thập dữ liệu, thì ngay cả một môi trường cô lập được bảo vệ chặt chẽ cũng có thể bị tấn công hoặc bị buộc phải cung cấp dữ liệu theo luật.
Rủi Ro Từ Xử Lý AI Dựa Trên Đám Mây
Mặc dù Meta khẳng định không bao giờ lưu trữ các bản tóm tắt của bạn, nhưng lịch sử sao lưu của WhatsApp cho thấy quyền riêng tư không phải là ưu tiên hàng đầu. Cho đến tháng 9 năm 2021, các bản sao lưu trò chuyện không được mã hóa khi lưu lên iCloud và Google Drive, nghĩa là bất kỳ ai có quyền truy cập vào các dịch vụ đám mây đó, hoặc nhận được lệnh triệu tập, đều có thể đọc toàn bộ lịch sử trò chuyện của bạn.
Đây không phải là lần đầu tiên AI của Meta vấp phải vấn đề riêng tư. Cách đây không lâu, trợ lý AI của WhatsApp đã tự tin cung cấp số điện thoại cá nhân của một người dùng cho một người lạ khi được hỏi thông tin về tàu. Khi bị đối chất, AI đã né tránh, nói dối về các số “hư cấu” và chối bỏ trách nhiệm.
Metadata – “Vàng” Dành Cho Hồ Sơ Hành Vi
Ngay cả khi AI không lưu trữ các tin nhắn thực tế của bạn, nó vẫn âm thầm thu thập metadata; nó theo dõi những cuộc trò chuyện bạn yêu cầu tóm tắt, tần suất bạn sử dụng và trong ngữ cảnh nào bạn yêu cầu tóm tắt.
Kiểu mẫu sử dụng này là “vàng” cho việc lập hồ sơ hành vi người dùng, phác thảo mọi thứ từ những drama gia đình nào bạn quan tâm nhất đến những cuộc trò chuyện công việc nào bạn đang “lờ đi”.
“Tùy Chọn” – Một Ảo Ảnh?
Meta khẳng định các bản tóm tắt AI này là tùy chọn, nhưng chúng ta đều biết cách các tính năng mới được triển khai trong thực tế. Một ngày bạn để ý một biểu tượng AI nhỏ trong các cuộc trò chuyện; ngày hôm sau nó nhấp nháy liên tục mỗi khi bạn mở ứng dụng. Các tùy chọn cài đặt chi tiết thì nằm sâu ba menu, vì vậy hầu hết mọi người sẽ chỉ nhấp vào “Chấp nhận” và tự hỏi tại sao ứng dụng của họ lại cảm thấy khác đi. Thực sự, nó chỉ là tùy chọn trên danh nghĩa.
Meta AI trên WhatsApp trả lời câu hỏi về lạm phát
Meta AI trên WhatsApp trả lời câu hỏi về các điểm tham quan ở Paris
Tương tự, sẽ là ngây thơ nếu nghĩ rằng tính năng này chỉ dừng lại ở việc tóm tắt: một khi hệ thống đã được thiết lập, Meta có thể dễ dàng thêm vào các tính năng như trả lời thông minh, dịch trực tiếp hoặc phân tích chéo tin nhắn dưới chiêu bài “giúp đỡ”. Nó sẽ dần dần mở rộng tính năng ban đầu thành một bộ công cụ giám sát AI đầy đủ.
Mối Quan Hệ Giữa Con Người Và AI: Liệu Có Bị Thay Thế?
Và gác lại vấn đề riêng tư – chúng ta đang làm gì với tư cách là con người? Bạn sẽ đọc một bản tóm tắt AI về cuộc trò chuyện riêng tư của mình, sử dụng AI để viết câu trả lời, sau đó AI của bạn bè bạn tóm tắt tin nhắn của AI bạn và viết một tin nhắn mới, để bạn có thể đọc bản tóm tắt đó? Đến một lúc nào đó, đó chỉ là các bot nói chuyện với các bot trong khi chúng ta lướt qua các bản tóm tắt.
Trước khi bạn bật công tắc đó, hãy tự hỏi liệu sự tiện lợi có đáng để Meta AI có thêm cơ hội “liếc nhìn” các cuộc trò chuyện của bạn hay không. Tin tưởng quyền riêng tư của bạn cho một công ty có lịch sử không mấy trong sạch không phải là một quyết định dễ dàng – cho dù những phím tắt đó có vẻ hấp dẫn đến đâu.
Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về tính năng AI tóm tắt tin nhắn mới của WhatsApp và những lo ngại về quyền riêng tư. Đừng quên theo dõi Thuthuatdidong.net để không bỏ lỡ những bản cập nhật và phân tích chuyên sâu về công nghệ mới nhất!
