Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) đang len lỏi vào mọi ngóc ngách cuộc sống, từ công việc đến giải trí, câu hỏi về khả năng của AI trong các lĩnh vực sáng tạo như nhiếp ảnh ngày càng được quan tâm. Là một nhiếp ảnh gia chuyên về động vật hoang dã, tôi luôn tò mò về những công nghệ mới. Gần đây, tôi phát hiện ra rằng các công cụ AI như ChatGPT có thể phân tích hình ảnh và thậm chí đưa ra gợi ý chỉnh sửa. Để kiểm chứng điều này, tôi đã thử nghiệm bằng cách tải lên một bức ảnh của mình lên ChatGPT và kết quả thật sự đáng ngạc nhiên. Bài viết này sẽ chia sẻ chi tiết hành trình trải nghiệm của tôi với khả năng ChatGPT phân tích ảnh và tiềm năng của nó trong việc hỗ trợ các nhiếp ảnh gia.
Bước Khởi Đầu: ChatGPT Đã “Đọc” Bức Ảnh Của Tôi Như Thế Nào?
Để bắt đầu thử nghiệm, tôi đã tải lên một bức ảnh chụp chim én thông thường, được thực hiện vào một buổi sáng mùa xuân. Ánh sáng lúc đó rất dịu nhẹ và tôi muốn bức ảnh truyền tải một cảm giác thanh bình, yên tĩnh đến người xem. Tôi không sử dụng bất kỳ kỹ thuật tạo prompt AI phức tạp nào mà chỉ đơn giản yêu cầu ChatGPT phân tích bức ảnh này.
Phân tích ban đầu: Sức mạnh nhận diện của AI
Chim én đang bay trên nền mờ ảo, đại diện cho nhiếp ảnh động vật hoang dã
Phân tích ban đầu của ChatGPT thực sự rất chính xác. Công cụ này đã xác định rõ ràng các thành phần chính trong bức ảnh của tôi, bao gồm: tính tối giản, hiệu ứng phơi sáng (overexposure), cảm giác không gian và chủ thể là một con chim đang chuyển động. Điều đáng kinh ngạc hơn nữa là ChatGPT còn nhận diện chính xác loài chim – một con chim én thông thường.
Giao diện ChatGPT hiển thị phân tích ban đầu về bức ảnh chim
Đi Sâu Hơn: ChatGPT “Giải Mã” Các Kỹ Thuật Nhiếp Ảnh
Sau khi ấn tượng với khả năng phân tích ban đầu, tôi tiếp tục yêu cầu ChatGPT đi sâu hơn vào các kỹ thuật nhiếp ảnh đã được áp dụng trong bức ảnh. Lệnh tôi sử dụng vẫn rất đơn giản và trực tiếp.
Sự tinh tế trong bố cục và ánh sáng
ChatGPT một lần nữa vượt quá mong đợi của tôi trong việc giải mã các phương pháp tôi đã sử dụng. Tôi đã cố tình sử dụng không gian trống để làm nổi bật chủ thể và tạo cảm giác nhẹ nhàng, không lộn xộn cho bức ảnh. ChatGPT đã giải thích điều này rất tốt. Phong cách của tôi thường hướng tới sự đơn giản và tối giản, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi ChatGPT nhận ra đây là kỹ thuật nhiếp ảnh đầu tiên.
Giao diện ChatGPT hiển thị phân tích chuyên sâu các kỹ thuật nhiếp ảnh áp dụng
Trong quá trình hậu kỳ, tôi đã cố tình tăng độ phơi sáng để đạt được hiệu ứng ánh sáng cao (high-key lighting). ChatGPT cũng nhanh chóng phát hiện ra điều này. Công cụ AI này cũng lưu ý rằng đường chân trời màu xanh mềm mại đã góp phần tạo nên cảm giác thanh bình cho bức ảnh.
Nhận diện chính xác thông số và quy tắc vàng trong nhiếp ảnh
Công cụ AI phổ biến này còn xác định chính xác các yếu tố kỹ thuật như phơi sáng và cài đặt máy ảnh. Ví dụ, ChatGPT có thể nhận ra rằng bức ảnh được chụp với độ sâu trường ảnh nông (shallow depth of field), sử dụng ống kính tele và tốc độ màn trập cao. Nó cũng chỉ rõ quy tắc một phần ba (rule of thirds), một quy tắc bố cục mà tôi đã áp dụng.
Đề Xuất Cải Thiện Ảnh Từ ChatGPT: Liệu Có Hữu Ích?
Khi tôi yêu cầu ChatGPT đưa ra các đề xuất cải thiện, đây là danh sách chi tiết những điều nó gợi ý:
Giao diện ChatGPT hiển thị các đề xuất chỉnh sửa ảnh chi tiết
ChatGPT đề xuất một số chỉnh sửa để nâng cao bức ảnh của tôi. Nó gợi ý điều chỉnh ánh sáng và độ tương phản để làm sắc nét đôi cánh của chim, tăng cường tông màu trung bình (mid-tones) và tinh chỉnh các vùng sáng (highlights) cũng như vùng tối (shadows). Để làm nổi bật chim hơn, AI khuyên tăng cường màu sắc, đặc biệt là phần mỏ, và thử nghiệm với các tông màu ấm hoặc lạnh.
Về bố cục, nó đề xuất cắt ảnh theo quy tắc một phần ba (mặc dù tôi đã áp dụng trước đó) và cân nhắc tính đối xứng hoặc bất đối xứng. Về mặt kỹ thuật, ChatGPT đề nghị làm sắc nét đôi cánh và kiểm tra nhiễu (noise) ở những vùng phơi sáng quá mức. Cuối cùng, ChatGPT còn gợi ý thêm hiệu ứng vignette, thay thế bầu trời và thử nghiệm các hiệu ứng sáng tạo như thêm flare ống kính hoặc lớp phủ màu nước (watercolor overlay).
Thực Hành Chỉnh Sửa Ảnh Trong Lightroom Theo Chỉ Dẫn Của ChatGPT
ChatGPT đã cung cấp ba lựa chọn cho quy trình chỉnh sửa cụ thể trong Lightroom, Photoshop và GIMP. Tôi đã chọn quy trình chi tiết cho Lightroom vì đây là công cụ chỉnh sửa ảnh động vật hoang dã yêu thích của tôi.
Giao diện ChatGPT hiển thị các gợi ý chỉnh sửa ảnh trong Lightroom
Từ bước nhập và xuất ảnh cho đến từng thanh trượt nhỏ, ChatGPT đã cung cấp một quy trình từng bước, đôi khi kèm theo giá trị cụ thể. Tôi đã thực hiện các chỉnh sửa một cách cẩn trọng. Tôi đã bỏ qua một số hiệu ứng nghệ thuật tùy chọn như lớp phủ và flare ống kính, vì tôi có xu hướng giữ các chỉnh sửa ở mức tối thiểu cho ảnh thiên nhiên và không thích những thay đổi quá cực đoan.
Bạn có thể xem so sánh ảnh trước và sau chỉnh sửa trong hình ảnh dưới đây.
So sánh ảnh chim trước và sau khi chỉnh sửa trong Lightroom
Như bạn có thể thấy, các chỉnh sửa của ChatGPT khá tinh tế và không làm thay đổi đáng kể bức ảnh gốc của tôi. Sự khác biệt đáng chú ý nhất là ở độ sắc nét của chim. Bức ảnh đã chỉnh sửa cho thấy rõ hơn độ nét ở cánh chim và bầu trời hơi tối hơn một chút.
Tuy nhiên, tôi đã cố ý giảm độ texture và clarity trong ảnh gốc để đạt được vẻ mơ màng, yên tĩnh. Việc tăng độ sáng trong ảnh gốc cũng được thực hiện có chủ đích để tạo hiệu ứng high-key. Vì vậy, ý tưởng chỉnh sửa của ChatGPT không hoàn toàn phù hợp với tầm nhìn nghệ thuật của tôi.
Tóm Lược: AI Phân Tích Ảnh Có Thật Sự Hữu Ích Cho Nhiếp Ảnh Gia?
Tôi đã thử nghiệm quy trình tương tự với nhiều hình ảnh khác nhau và đều đi đến cùng một kết luận.
Vai trò của AI đối với nhiếp ảnh gia giàu kinh nghiệm
Với tư cách là một nhiếp ảnh gia có kinh nghiệm với nhiều năm mài giũa tay nghề, những phân tích và gợi ý của ChatGPT, dù không có lỗi, nhưng không thực sự mang tính đột phá đối với tôi. Tuy nhiên, tôi chắc chắn đã rất đánh giá cao nó 10 năm trước, khi còn là một nhiếp ảnh gia mới chập chững tìm kiếm phong cách của riêng mình.
Chim én đang bay trên nền mờ ảo, đại diện cho nhiếp ảnh động vật hoang dã
Bức ảnh chim én đã chỉnh sửa, thể hiện sự cải thiện về độ nét và ánh sáng
AI – Người cố vấn và nhà phê bình đắc lực cho người mới bắt đầu
Dù sao, tôi vẫn sẽ tiếp tục sử dụng ChatGPT để tạo ý tưởng và cải thiện kỹ năng nhiếp ảnh của mình. Hai bức ảnh trên là phiên bản đầy đủ, trước và sau khi chỉnh sửa.
Nếu bạn là một nhiếp ảnh gia tự học đang chập chững những bước đầu tiên, lời khuyên của tôi với tư cách là một nhà giáo dục nhiếp ảnh là: đừng ngần ngại khám phá AI. Nó có thể là một công cụ cực kỳ giá trị, đóng vai trò như một người cố vấn và nhà phê bình ảo, hướng dẫn bạn trở thành một nhiếp ảnh gia tự tin hơn.
Bạn đã thử sử dụng AI để phân tích ảnh chưa? Hãy chia sẻ trải nghiệm và ý kiến của bạn về tiềm năng của trí tuệ nhân tạo trong nhiếp ảnh dưới phần bình luận nhé!
