Điện thoại tối giản (minimalist phones) đang dần trở thành một xu hướng được chú ý trong bối cảnh nhiều người tìm cách giảm bớt sự phụ thuộc vào điện thoại thông minh truyền thống. Với sự xuất hiện của các thiết bị mới như Minimal Phone MP01, ý tưởng về việc sử dụng một chiếc điện thoại chỉ tập trung vào những chức năng cốt lõi để hạn chế thói quen nghiện smartphone thực sự rất hấp dẫn. Tuy nhiên, dù đánh giá cao triết lý đằng sau những thiết bị này, tôi vẫn chưa sẵn sàng để thực sự chuyển đổi hoàn toàn sang chúng. Có nhiều lý do cho sự ngần ngại này, chủ yếu xoay quanh các hạn chế về chức năng, phần cứng, giá trị và khả năng tích hợp vào cuộc sống hàng ngày.
Chức năng hạn chế: Hạn chế quá mức làm mất đi tiện ích cơ bản
Vấn đề đầu tiên và cũng là điểm mấu chốt của điện thoại tối giản chính là chức năng bị giới hạn quá mức, dù đây lại là điểm bán hàng chính của chúng. Các mẫu điện thoại này thường loại bỏ những chức năng cốt lõi như định vị (navigation) hay camera chất lượng cao để nhấn mạnh triết lý tối giản. Mặc dù việc hy sinh một số tính năng là điều dễ hiểu, nhưng đôi khi chúng lại đi quá đà, khiến các thiết bị này trở nên kém hấp dẫn đối với nhu cầu sử dụng hàng ngày.
Điển hình là Light Phone III. Điểm nhấn chính của nó là màn hình đơn sắc nhỏ, và bạn chỉ có thể sử dụng một vài ứng dụng tiện ích cơ bản như ghi chú, báo thức, điện thoại, máy tính, lịch, hẹn giờ, album, camera, chỉ đường, nghe nhạc và một vài ứng dụng khác. Người dùng bị giới hạn bởi các ứng dụng này vì thiết bị không có quyền truy cập vào bất kỳ kho ứng dụng nào. Mudita Kompakt cũng đi theo một hướng tiếp cận tương tự, chỉ cung cấp một số ít ứng dụng. Minimal Phone cố gắng khắc phục điều này bằng cách cho phép truy cập vào Google Play Store, nhưng lại gặp phải những vấn đề khác như chúng ta sẽ đề cập sau. Tôi sẽ tiếp tục sử dụng chiếc smartphone thông thường của mình cho đến khi điện thoại tối giản có thể đạt được sự cân bằng hoàn hảo giữa sự đơn giản và tiện ích. Hiện tại, tôi thà tự biến chiếc điện thoại Android của mình thành một “dumbphone” còn hơn là mua một chiếc điện thoại tối giản.
Phần cứng và trải nghiệm người dùng kém: Đơn giản không đồng nghĩa với lỗi thời
Điện thoại Mudita Kompakt với màn hình e-paper trên bề mặt phẳng, minh họa thiết kế tối giản và hạn chế phần cứng của dòng smartphone này.
Một yếu tố lớn khác khiến tôi chưa muốn chuyển sang điện thoại tối giản là phần cứng và trải nghiệm người dùng của chúng. Phần cứng của điện thoại tối giản có xu hướng dưới mức trung bình, khiến tôi tự hỏi liệu những chiếc điện thoại này có đang hiểu sai về sự đơn giản hay không. Đúng, tôi muốn một chiếc điện thoại đơn giản, nhưng điều đó không có nghĩa là nó chỉ có thể sử dụng phần cứng lỗi thời hoặc kém chất lượng.
Chẳng hạn, Light Phone III được trang bị màn hình OLED mờ 3.92 inch nhỏ xíu. Minimal Phone và Mudita Kompakt có màn hình lớn hơn một chút với kích thước 4.3 inch, nhưng chúng lại sử dụng màn hình e-paper (giấy điện tử), vốn không lý tưởng cho một chiếc smartphone.
Một nhược điểm khác là camera. Minimal Phone có một camera sau 16MP duy nhất, mà tạp chí WIRED đã mô tả là “tệ hại”. Camera của Light Phone III cũng không đạt tiêu chuẩn hiện đại, và câu chuyện tương tự diễn ra trên nhiều thiết bị khác. Tệ hơn nữa, cảm biến vân tay của Light Phone III vẫn chưa hoạt động. Chúng ta cũng đã thấy những lời phàn nàn về việc Minimal Phone gặp phải tình trạng bóng mờ màn hình liên tục, chưa kể nó được thiết kế với khung vỏ nhựa rẻ tiền. Ngoài ra, thiết kế vật lý của hầu hết điện thoại tối giản thường có cảm giác như một sản phẩm được làm ra một cách vội vã. Khi xét đến việc những thiết bị này được tiếp thị như một lựa chọn thay thế tối giản, tôi mong đợi một mức hiệu suất và khả năng sử dụng cơ bản nhất định mà không có những yếu tố gây xao nhãng của smartphone hiện đại.
Tỷ lệ chi phí/giá trị không hợp lý: Đắt đỏ nhưng ít tính năng
Nói về giá cả, Light Phone III là lựa chọn đắt nhất mà tôi từng thấy, lên tới 600 USD. Mudita Kompakt và Bigme HiBreak Pro mỗi chiếc có giá 439 USD, và Minimal Phone có giá 400 USD.
Những thiết bị này không hề rẻ, đặc biệt khi bạn xem xét giá trị mà chúng mang lại. Bất kỳ sản phẩm nào có giá trên 400 USD đều thuộc phân khúc smartphone tầm trung, nơi bạn thường nhận được nhiều hơn về hiệu suất, chất lượng hoàn thiện và tính năng. Nhưng điều đó không đúng với điện thoại tối giản. Để dễ hình dung, hãy lấy Nothing CMF Phone 2 Pro làm ví dụ. Nó có giá khoảng 280 USD và tích hợp nhiều hơn rất nhiều, bao gồm màn hình AMOLED 120Hz, chip Mediatek Dimensity 7300 Pro mạnh mẽ, thiết lập ba camera sau và nhiều tính năng khác. Google Pixel 9A cũng là một chiếc điện thoại tầm trung tốt với giá 499 USD, trong khi Samsung Galaxy A36 có hiệu năng vượt trội so với giá và chỉ tốn 399 USD.
Khi so sánh điện thoại tối giản với các smartphone phổ biến có mức giá tương đương, chúng mang lại giá trị sử dụng kém. Mặc dù triết lý tối giản rất hấp dẫn, nhưng thật khó để biện minh cho việc bỏ ra một số tiền lớn cho thứ mà cảm giác như một sự thụt lùi về công nghệ. Xem xét các tính năng và giá cả của chúng, có vẻ như các công ty đang bán một “lối sống” chứ không phải một chiếc điện thoại thông minh đúng nghĩa.
Khó tích hợp vào cuộc sống hiện đại: Thiếu ứng dụng và tiện ích cần thiết
Hình ảnh điện thoại Bigme HiBreak Pro màu đen, nhấn mạnh thiết kế đơn giản nhưng còn thiếu các tính năng thiết yếu cho cuộc sống hiện đại.
Nghe có vẻ lý tưởng, nhưng điện thoại tối giản thường xung đột với các yêu cầu của cuộc sống hiện đại. Hầu hết điện thoại tối giản hiện tại đã đưa khái niệm này đi quá xa, loại bỏ cả những ứng dụng thiết yếu như ngân hàng di động, ứng dụng xác thực, quản lý mật khẩu, gọi xe hay nhắn tin.
Tôi không biết bạn thì sao, nhưng tôi sử dụng những ứng dụng này và các ứng dụng thiết yếu khác một cách có mục đích, và tôi cần chúng trong cuộc sống hàng ngày. Tôi cũng cần một camera đủ tốt để chụp những bức ảnh đẹp khi đi chơi hay du lịch, điều mà những thiết bị này còn thiếu. Những sự đánh đổi như vậy có nghĩa là ngay cả khi tôi chi tiền mua một chiếc điện thoại tối giản, tôi vẫn sẽ cần một thiết bị thứ hai, mạnh mẽ hơn để hoàn thành công việc và đáp ứng các nhu cầu trong ngày, điều này đi ngược lại hoàn toàn mục đích ban đầu của việc tối giản.
Tôi thực sự đánh giá cao ý tưởng đằng sau điện thoại tối giản. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, những chiếc điện thoại này còn quá nhiều hạn chế đáng kể khiến chúng kém hấp dẫn đối với nhu cầu sử dụng hàng ngày của tôi. Chúng cắt giảm chi phí phần cứng nhưng lại bán với giá cao, có chức năng hạn chế và không thực tế cho việc sử dụng smartphone hàng ngày của tôi. Với tình trạng hiện tại, tôi sẽ tiếp tục theo dõi thị trường cho đến khi những vấn đề này được giải quyết.
Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về điện thoại tối giản và liệu bạn có sẵn lòng sử dụng chúng trong cuộc sống hàng ngày không nhé!
