Wi-Fi công cộng đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại, từ sân bay, quán cà phê đến khách sạn, mang lại sự tiện lợi vượt trội. Tuy nhiên, cùng với sự tiện lợi ấy là những rủi ro bảo mật tiềm ẩn mà nhiều người dùng thường bỏ qua. Dù đã sử dụng các mạng Wi-Fi công cộng này trong nhiều năm, tôi luôn tuân thủ nghiêm ngặt những nguyên tắc an toàn đơn giản nhưng hiệu quả để bảo vệ thông tin cá nhân và dữ liệu nhạy cảm của mình. Bài viết này sẽ chia sẻ 6 biện pháp thiết yếu giúp bạn tự tin kết nối mà vẫn đảm bảo an toàn trên không gian mạng công cộng đầy rẫy mối đe dọa.
1. Luôn Kích Hoạt VPN (Mạng Riêng Ảo)
Một mạng riêng ảo (VPN) đóng vai trò như một đường hầm mã hóa giữa thiết bị của bạn và internet. Việc mã hóa lưu lượng truy cập này ngăn chặn các bên không được ủy quyền theo dõi hoạt động của bạn hoặc chặn các thông tin nhạy cảm.
Nếu bạn kết nối với một mạng Wi-Fi công cộng không yêu cầu mật khẩu hoặc thông qua một cổng đăng nhập kiểu Captive Portal (những trang phụ mà bạn phải nhấp qua khi kết nối ở trung tâm thương mại chẳng hạn), bạn đang sử dụng một mạng không an toàn. Các mạng này thường tiềm ẩn rủi ro. Mặc dù phần lớn dữ liệu của bạn ngày nay được bảo vệ bằng HTTPS (phiên bản bảo mật của HTTP), việc bật VPN sẽ giúp tăng cường bảo vệ cho dữ liệu của bạn.
Mô hình kết nối VPN bảo mật trên màn hình lớn, minh họa đường hầm mã hóa dữ liệu khi sử dụng Wi-Fi công cộng.
Với chi phí cực kỳ phải chăng cho các gói đăng ký nhiều năm, việc trang bị một VPN cao cấp là hoàn toàn xứng đáng để tránh mọi vấn đề tiềm ẩn. Nhiều nhà cung cấp VPN hàng đầu như NordVPN và CyberGhost cung cấp các ứng dụng có tính năng tự động kết nối. Việc kích hoạt chúng đảm bảo thiết bị của bạn sẽ kết nối an toàn ngay khi phát hiện ra một mạng công cộng. Bước chủ động này giúp giảm đáng kể khả năng bị tấn công, đặc biệt nếu bạn thường xuyên di chuyển.
2. Tắt Tính Năng Tự Động Kết Nối Wi-Fi
Các thiết bị của bạn thường có cài đặt cho phép tự động kết nối với các mạng đã sử dụng trước đó hoặc các mạng đáng tin cậy. Dù tiện lợi, tính năng này có thể khiến bạn gặp phải các mối đe dọa bảo mật, đặc biệt ở những địa điểm công cộng.
Nguy cơ từ các điểm phát sóng giả mạo ở nơi công cộng chắc chắn rất đáng lo ngại và nguy hiểm. Có rất nhiều ví dụ về việc tin tặc tạo ra các điểm phát sóng giả với tên quen thuộc hoặc đáng tin cậy, như “Airport_Free” hoặc “Starbucks_WiFi”, để lừa người dùng tự động kết nối, tiềm ẩn nguy cơ cấp quyền truy cập vào dữ liệu nhạy cảm cho kẻ tấn công.
Để ngăn chặn điều này, hãy vô hiệu hóa tính năng tự động kết nối trong cài đặt Wi-Fi của thiết bị. Thay đổi đơn giản này đảm bảo bạn nhận biết được mọi nỗ lực kết nối mạng, giúp bạn kiểm soát hoàn toàn bảo mật của mình. Hãy thường xuyên kiểm tra cài đặt mạng để xác minh rằng tính năng tự động kết nối vẫn bị tắt, đặc biệt sau các bản cập nhật phần mềm hoặc khôi phục thiết bị.
Giao diện cài đặt Wi-Fi trên iOS, hiển thị tùy chọn "Tự động tham gia" mạng, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tắt nó.
Cách tắt tính năng Tự động kết nối trên các thiết bị
- Thiết bị Android: Vị trí của cài đặt này khác nhau tùy thuộc vào từng cấu hình Android, nhưng thông thường bạn sẽ truy cập vào Cài đặt > Wi-Fi và tìm một công tắc có tên như Kết nối tự động, Kết nối với Wi-Fi công cộng, Tự động kết nối đến mạng tốt nhất, v.v. Đảm bảo rằng công tắc này đã được tắt.
- iPhone: Với iPhone, không có cách nào để tắt hoàn toàn tính năng tự động kết nối Wi-Fi trên toàn cầu. Bạn sẽ luôn được hỏi nếu muốn tham gia, nhưng các mạng Wi-Fi đã được quản lý (ví dụ: XfinityWiFi và các mạng của nhà cung cấp khác) vẫn có thể tự động kết nối. Để tắt tự động kết nối cho một mạng cụ thể, hãy vào Cài đặt > Wi-Fi, sau đó chạm vào biểu tượng (i) bên cạnh tên mạng. Bây giờ, tắt công tắc bên cạnh Tự động tham gia. Bạn sẽ không tự động tham gia mạng đó nữa. Đối với tất cả các mạng khác, hãy đảm bảo bạn đã đặt tùy chọn Hỏi để tham gia mạng thành Hỏi.
- Windows, macOS và Linux sẽ không tự động kết nối với mạng Wi-Fi trừ khi bạn đã kết nối với nó trước đó.
Dù thiết bị của bạn có tự động kết nối Wi-Fi hay không, hãy dành một chút thời gian để cân nhắc kỹ lưỡng về mỗi mạng Wi-Fi mà bạn kết nối.
3. Xác Nhận Tên Mạng Với Nhân Viên
Hãy thử biện pháp kiểm tra bảo mật dễ nhất: hỏi nhân viên. Nếu bạn lo lắng về một điểm truy cập Wi-Fi giả mạo, hãy nhờ nhân viên xác nhận bạn sắp kết nối với mạng chính xác. Đừng bao giờ giả định tính hợp pháp của mạng chỉ dựa vào tên. Dành một chút thời gian để xác minh có thể ngăn chặn các vi phạm bảo mật tiềm ẩn và bảo vệ thông tin cá nhân của bạn.
4. Sử Dụng “Chế Độ HTTPS-Only” Hoặc “Luôn Dùng Kết Nối Bảo Mật”
Chế độ HTTPS-Only là một trong những tính năng bảo mật trình duyệt quan trọng mà mọi người nên bật. Về cơ bản, nó buộc trình duyệt của bạn luôn sử dụng giao thức HTTPS an toàn hơn, bảo vệ dữ liệu của bạn khỏi những con mắt tò mò.
Trong thời kỳ trước đây, những người quan tâm đến bảo mật và quyền riêng tư thường sử dụng tiện ích mở rộng HTTPS Everywhere của EFF để bảo vệ dữ liệu. May mắn thay, các trình duyệt hiện đại giờ đây đã sử dụng HTTPS theo mặc định; tuy nhiên, việc bật tính năng này vẫn rất đáng giá để đảm bảo trình duyệt của bạn luôn sử dụng nó.
Tính năng này có tên gọi khác nhau tùy thuộc vào trình duyệt bạn sử dụng. Ví dụ, trong Google Chrome, bạn cần bật Luôn sử dụng kết nối bảo mật (Always Use Secure Connections), trong khi ở Firefox, bạn tìm Chế độ HTTPS-Only (HTTPS-Only Mode).
Cách Bật “Luôn Sử Dụng Kết Nối Bảo Mật” Trong Google Chrome
Ảnh chụp màn hình cài đặt Google Chrome, hiển thị tùy chọn "Luôn sử dụng kết nối bảo mật" để tăng cường bảo mật trình duyệt.
- Truy cập vào Cài đặt > Quyền riêng tư và bảo mật > Bảo mật.
- Bật tùy chọn Luôn sử dụng kết nối bảo mật.
- Chọn Cảnh báo bạn cho tất cả các trang web không an toàn.
Cách Bật “Chế Độ HTTPS-Only” Trong Mozilla Firefox
- Truy cập vào Cài đặt > Quyền riêng tư & Bảo mật.
- Cuộn xuống mục Bảo mật > Chế độ HTTPS-Only.
- Chọn Bật chế độ HTTPS-Only trong tất cả các cửa sổ.
Bạn sẽ tìm thấy cài đặt này trong tất cả các trình duyệt lớn.
5. Vô Hiệu Hóa AirDrop Và Nearby Share
Các tính năng chia sẻ tệp như AirDrop (Apple) hoặc Nearby Share (Android), cùng với Bluetooth, cực kỳ tiện lợi khi sử dụng trong môi trường đáng tin cậy nhưng lại tiềm ẩn rủi ro đáng kể trên Wi-Fi công cộng. Để các tính năng này hoạt động có thể vô tình khiến thiết bị của bạn bị lộ cho những kẻ tấn công ở gần đang tìm cách khai thác các kết nối mở hoặc lỗ hổng. Tốt nhất là tắt các tính năng chia sẻ dễ dàng này cho đến khi bạn thực sự cần chúng.
6. Ưu Tiên Dùng Điểm Phát Sóng Di Động (Hotspot Điện Thoại)
Tôi là một người rất tin tưởng vào việc sử dụng điểm phát sóng di động trên điện thoại thông minh của mình thay vì Wi-Fi công cộng. Nó tiện lợi, hoạt động gần như ngay lập tức và hầu hết thời gian cung cấp cùng tốc độ internet với Wi-Fi công cộng mà bạn đang cố gắng sử dụng. Ít nhất là ở Vương quốc Anh; trải nghiệm của bạn sẽ khác nhau tùy thuộc vào vị trí.
Một người dùng đang cầm điện thoại Android với màn hình hiển thị tính năng Điểm phát sóng di động (Hotspot), gợi ý giải pháp thay thế Wi-Fi công cộng an toàn.
Nhưng đó không chỉ là sự tiện lợi. Việc kết nối trực tiếp với điểm phát sóng của điện thoại thông minh sẽ loại bỏ các rủi ro của Wi-Fi công cộng và giữ liên lạc của bạn trong một mạng riêng. Bạn có thể điều chỉnh các giao thức bảo mật trên điện thoại thông minh của mình và đặt một mật khẩu mạnh, độc đáo để ngăn người khác truy cập, và bạn đã sẵn sàng. Nhược điểm rõ ràng nhất của việc sử dụng điểm phát sóng của bạn là nó có thể tiêu tốn dung lượng dữ liệu hàng tháng của bạn. Điều đáng cân nhắc là bạn sẽ làm gì nếu sử dụng điểm phát sóng của mình theo cách này; hãy hoãn việc tải xuống phim 4K cho đến khi bạn ở nhà.
Việc sử dụng Wi-Fi công cộng không phải là không thể, nhưng đòi hỏi sự cẩn trọng và kiến thức về các biện pháp bảo mật cơ bản. Bằng cách áp dụng 6 lời khuyên được chia sẻ trong bài viết này – từ việc luôn bật VPN, tắt tự động kết nối, xác minh mạng, sử dụng HTTPS, vô hiệu hóa chia sẻ không dây cho đến ưu tiên hotspot cá nhân – bạn có thể giảm thiểu đáng kể các rủi ro và bảo vệ dữ liệu cá nhân của mình trên môi trường mạng công cộng. Hãy biến những thao tác đơn giản này thành thói quen để mỗi kết nối internet của bạn đều an toàn và riêng tư. Đừng quên theo dõi thuthuatdidong.net để cập nhật thêm nhiều kiến thức bảo mật hữu ích khác!
