Việc chia sẻ mạng Wi-Fi chính với khách giống như việc bạn trao chìa khóa nhà cho họ – một rủi ro tiềm ẩn đối với không gian riêng tư và dữ liệu kỹ thuật số của bạn. Tuy nhiên, nếu bạn biết cách “khóa chặt” mạng Wi-Fi khách của mình, bạn hoàn toàn có thể chia sẻ kết nối internet mà không phải lo lắng về việc lộ lọt bất kỳ thông tin cá nhân nào. Đây là những bí quyết được các chuyên gia an ninh mạng khuyến nghị để bảo vệ mạng gia đình bạn.
Ẩn Tên Mạng Wi-Fi Chính (SSID)
Một trong những bước đầu tiên mà nhiều người dùng có kinh nghiệm thực hiện khi thiết lập mạng Wi-Fi cho các thiết bị cá nhân là ngăn chặn việc quảng bá công khai Tên Dịch Vụ Mạng (SSID). Điều này giúp ẩn mạng Wi-Fi chính khỏi bất kỳ thiết bị nào đang quét tìm mạng trong phạm vi hoạt động của router. Nếu bạn có hai mạng trên router (mạng chính và mạng khách), những vị khách khi quét tìm Wi-Fi sẽ chỉ nhìn thấy duy nhất mạng khách.
Người dùng đang kết nối điện thoại với mạng Wi-Fi tại nhà, thể hiện sự tiện lợi và an toàn khi sử dụng Wi-Fi khách
Mặc dù có một số công cụ có khả năng phát hiện các mạng Wi-Fi ẩn, và một người thực sự quyết tâm vẫn có thể tìm thấy mạng chính của bạn, nhưng mục tiêu chính của việc ẩn mạng là ngăn chặn người khác nhìn thấy một mạng khác và tò mò hỏi mật khẩu. Khi khách đến, họ chỉ thấy một mạng duy nhất – một mạng mà bạn có thể thoải mái cung cấp mật khẩu mà không cần bận tâm.
Ẩn mạng Wi-Fi chính hoạt động như một bộ lọc đầu tiên, ngăn chặn những người tò mò thông thường và buộc bất kỳ ai muốn “nghe trộm” phải sử dụng các công cụ bổ sung để tìm ra mạng chính của bạn. Khi được kết hợp với các biện pháp bảo mật khác trong danh sách này và mã hóa WPA3 tiên tiến, nó sẽ tạo ra một mạng lưới vô hình đối với việc duyệt tìm thông thường nhưng vẫn có thể truy cập được bởi các thiết bị đã được bạn cấu hình trước.
Sử Dụng Router Riêng Biệt Cho Mạng Khách
Một lớp bảo vệ bổ sung mà các chuyên gia thường áp dụng cho mạng Wi-Fi khách là chạy nó trên một router riêng biệt so với mạng chính. Nếu bạn có một router cũ không sử dụng, bạn có thể dễ dàng thiết lập nó để hoạt động như một điểm truy cập (access point) cho mạng khách chỉ trong vài phút.
Router Wi-Fi N300 cũ, minh họa cách tận dụng thiết bị cũ để thiết lập mạng Wi-Fi khách mở rộng sóng
Ngoài việc là một cách hữu ích để tái sử dụng router cũ, phương pháp này còn mang lại hai lợi ích lớn. Thứ nhất, nó tách biệt lưu lượng truy cập của khách khỏi lưu lượng cá nhân của bạn. Vì các thiết bị cá nhân của bạn được kết nối với một router khác, bất kỳ ai cố gắng thu thập dữ liệu trên mạng khách sẽ chỉ thấy hoạt động từ các thiết bị được kết nối với mạng đó.
Thứ hai, việc sử dụng router phụ còn giúp cải thiện phạm vi phủ sóng, vì router thứ hai có thể hoạt động như một bộ lặp Wi-Fi (repeater). Ví dụ, văn phòng của bạn nằm ở một đầu nhà, trong khi phòng khách ở đầu kia. Trong những trường hợp như vậy, tín hiệu từ router Wi-Fi chính (thường đặt trong văn phòng) có thể không đủ mạnh ở đầu kia của ngôi nhà. Bạn có thể thiết lập router thứ hai để hoạt động như một bộ lặp Wi-Fi, cho phép khách của bạn duyệt internet mà không gặp tình trạng mất kết nối hoặc vấn đề về phạm vi.
Bạn cũng có thể kiểm soát băng thông mạng tốt hơn khi sử dụng router thứ hai mà không cần phải can thiệp vào cài đặt Wi-Fi chính. Router khách riêng biệt nên được kết nối với băng tần 2.4GHz chậm hơn của router chính nếu bạn kết nối hai router không dây. Nếu bạn đang chạy một cáp Ethernet giữa hai router để chia sẻ kết nối internet, bạn có thể thiết lập kiểm soát băng thông trên router thứ hai để điều chỉnh lượng internet được phân bổ cho mạng khách.
Điều này giúp giải phóng băng thông trên các mạng 5GHz hoặc 6GHz nhanh hơn, đảm bảo các thiết bị chính của bạn nhận được tốc độ cao nhất có thể. Bạn cũng không cần lo lắng về nhiễu từ các thiết bị khác hoặc quá nhiều thiết bị kết nối trên một mạng gây chậm tốc độ internet.
Kích Hoạt Tính Năng Cách Ly Điểm Truy Cập (AP Isolation)
Tính năng Cách ly Điểm truy cập (AP Isolation), hay còn gọi là Client Isolation hoặc Wireless Isolation, hoạt động bằng cách cô lập tất cả các thiết bị được kết nối với một mạng Wi-Fi cụ thể. Nếu bạn có một điện thoại và một máy tính xách tay cùng kết nối vào mạng Wi-Fi khách, cả hai thiết bị sẽ chỉ có thể giao tiếp với router và không thể nhìn thấy nhau trên mạng. Điều này được sử dụng để bảo vệ các thiết bị khỏi các cuộc tấn công đến từ một thiết bị khác trên cùng một mạng.
Về mặt kỹ thuật, AP Isolation ngăn các thiết bị được kết nối với mạng Wi-Fi giao tiếp với nhau qua mạng cục bộ (LAN). Mỗi thiết bị được kết nối được gán cho một mạng ảo riêng, được kết nối trực tiếp với router và, rộng hơn là internet.
Cần lưu ý rằng việc bật AP Isolation có thể làm gián đoạn chức năng của các thiết bị sử dụng mạng cục bộ của bạn, chẳng hạn như NAS (Thiết bị Lưu trữ Đính kèm Mạng) hoặc máy in không dây, vì những thiết bị này cần có khả năng giao tiếp với nhau để hoạt động bình thường.
Điều này làm cho cài đặt này phù hợp hơn cho các mạng Wi-Fi công cộng hoặc mạng khách, vì các thiết bị được kết nối chỉ được phép truy cập internet. Tùy thuộc vào nhãn hiệu và kiểu dáng của router, AP Isolation có thể được gọi là client isolation hoặc wireless isolation. Nó thường được tìm thấy trong các cài đặt không dây nâng cao, nhưng tốt nhất bạn nên tham khảo hướng dẫn sử dụng router của mình để xác định vị trí tính năng này, nếu router của bạn hỗ trợ nó.
Tùy Chỉnh Các Cài Đặt Bảo Mật Quan Trọng Trên Router
Khía cạnh quan trọng nhất của bảo mật mạng nằm ở cách mạng của bạn được cấu hình. Nếu bạn nghĩ rằng chỉ cần đặt một mật khẩu phức tạp là đủ an toàn, hãy suy nghĩ lại. Nhiều người đã từng lầm tưởng rằng Wi-Fi của mình đã an toàn, cho đến khi kiểm tra lại các cài đặt và bất ngờ trước một số cài đặt mặc định đang hoạt động.
Một router Wi-Fi hiện đại với bốn ăng-ten, đặt trên bàn cạnh giá sách, tượng trưng cho tầm quan trọng của cài đặt bảo mật router
Dưới đây là một số cài đặt quan trọng nhất mà bạn cần lưu ý:
Ưu Tiên Chuẩn Mã Hóa WPA3
WPA2 là một chuẩn mã hóa đã lỗi thời và có nhiều lỗ hổng bảo mật. Nếu router của bạn hỗ trợ, Thuthuatdidong.net đặc biệt khuyên bạn nên sử dụng mã hóa WPA3. Tuy nhiên, cấu hình hữu ích nhất cho hầu hết các mạng là hỗn hợp WPA2/WPA3. Điều này cho phép các thiết bị WPA2 cũ của bạn vẫn có thể kết nối với router trong khi vẫn nhận được một số lớp bảo vệ từ giao thức bảo mật WPA3 mới hơn.
Tắt Tính Năng WPS
Việc kết nối thiết bị với router ngay lập tức có vẻ tiện lợi, nhưng WPS (Wi-Fi Protected Setup) có những lỗ hổng bảo mật có thể cho phép tin tặc truy cập vào mạng Wi-Fi của bạn. Tắt WPS trên router là một biện pháp bảo mật thiết yếu mà mọi người dùng nên thực hiện.
Vô Hiệu Hóa UPnP
Cài đặt UPnP (Universal Plug and Play) tự động mở các cổng trên router của bạn cho các thiết bị và chương trình khác nhau. Điều này khiến router của bạn dễ bị tấn công từ internet và là lý do tại sao bạn nên tắt UPnP.
Ngừng Kích Hoạt Quyền Truy Cập Từ Xa
Một số router cho phép bạn thay đổi cài đặt thông qua internet. Cài đặt router không phải là thứ mà người dùng bình thường thay đổi hàng ngày, vì vậy chúng tôi đặc biệt khuyên bạn nên tắt bất kỳ tính năng truy cập từ xa nào, vì nó loại bỏ một điểm truy cập tiềm năng cho tin tặc.
Ngoài ra, nếu bạn muốn tránh hoàn toàn việc chia sẻ mật khẩu Wi-Fi, có những cách khác để chia sẻ mật khẩu Wi-Fi mà không cần nói cho bất kỳ ai biết mật khẩu thực tế. Các phương pháp này dễ dàng và an toàn hơn nhiều so với việc chỉ ghi mật khẩu của bạn vào một tờ ghi chú cạnh router. Thêm vào đó, hãy luôn đảm bảo rằng router của bạn đang chạy chương trình cơ sở (firmware) mới nhất do nhà sản xuất cung cấp, vì điều này có xu hướng loại bỏ bất kỳ lỗ hổng bảo mật nào mà nó có thể có.
Bên cạnh các cài đặt bảo mật, bạn cũng nên thiết lập lựa chọn kênh phù hợp trên router hoặc mạng khách của mình để tránh nhiễu từ các thiết bị khác hoặc các mạng Wi-Fi chồng chéo. Nếu bạn đang sử dụng băng tần 2.4GHz, Thuthuatdidong.net khuyên bạn nên sử dụng các kênh 1, 6 và 11 để tránh tắc nghẽn. Tuy nhiên, các kênh bạn sử dụng cuối cùng sẽ phụ thuộc vào các vấn đề tắc nghẽn cụ thể mà bạn đang gặp phải, vì vậy tốt nhất là bạn nên phân tích mạng Wi-Fi của mình để tìm ra các kênh phù hợp nhất.
Sau khi hoàn tất cài đặt, bạn sẽ có thể cho phép khách kết nối với một mạng khách chuyên dụng tại nhà mình, cung cấp cho họ quyền truy cập internet mà không gây nguy hiểm cho các thiết bị cá nhân của bạn. Việc này tốn thêm một chút thời gian thiết lập so với việc chỉ sử dụng router theo cách nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) đã cấu hình, nhưng nó rất đáng giá, đặc biệt nếu bạn không muốn khách của mình “ngó nghiêng” vào dữ liệu riêng tư của bạn.
