Nếu bạn đã từng “đau đầu” khi nhìn vào một công thức Excel khổng lồ và tự hỏi “phải có cách nào tốt hơn chứ?”, thì câu trả lời là CÓ. Đó chính là hàm LAMBDA và LET – hai tính năng mạnh mẽ mà bạn không cần phải là một lập trình viên chuyên nghiệp cũng có thể làm chủ.
Hai hàm tuyệt vời này hiện đã có sẵn cho tất cả các thuê bao Microsoft 365, kể cả những người dùng gói cơ bản. Bạn không còn phải chờ đợi quyền truy cập beta hay các bản dựng nội bộ nữa. Chúng sẽ giúp bạn biến những bảng tính Excel phức tạp trở nên dễ hiểu, dễ quản lý và hiệu quả hơn bao giờ hết, góp phần tối ưu công thức Excel và nâng cao năng suất làm việc.
LET: Sắp Xếp Công Thức Rối Rắm Thành Gọn Gàng
Bạn đã bao giờ xây dựng một công thức dài đến mức cần cả thanh cuộn chưa? Hàm LET sinh ra để giải quyết vấn đề đó.
LET cho phép bạn gán tên cho các phần của công thức – giống như việc đặt biệt danh cho các giá trị hoặc phép tính. Thay vì lặp lại cùng một công thức con nhiều lần, bạn định nghĩa nó một lần, đặt tên cho nó, sau đó tái sử dụng tên đó trong toàn bộ phép tính của mình. Điều này giúp đơn giản hóa công thức Excel và làm cho chúng dễ đọc hơn.
Lấy ví dụ, chúng ta sẽ sử dụng LET để tính điểm học sinh. Nếu không có LET, công thức sẽ nhanh chóng trở nên lộn xộn:
=IFS(AVERAGE(B2:E2) > 85, "Grade A", AVERAGE(B2:E2) >= 70, "Grade B", AVERAGE(B2:E2)Ở đây, chúng ta có ba lệnh gọi AVERAGE(B2:E2) giống hệt nhau, điều này khá kém hiệu quả và khó đọc. Hàm LET cho phép chúng ta định nghĩa nó một lần duy nhất:
=LET(student_average, AVERAGE(B2:E2), IFS(student_average > 85, "Grade A", student_average >= 70, "Grade B", student_average >= 50, "Grade C", student_average < 50, "Grade D"))Giờ đây, công thức đã gọn gàng hơn, dễ đọc hơn và dễ bảo trì hơn rất nhiều. Nếu bạn cần cập nhật logic của student_average, thay đổi sẽ được áp dụng khắp mọi nơi.
Bạn có thể định nghĩa tới 126 biến trong một hàm LET duy nhất, điều này khiến nó trở nên hoàn hảo để tính toán các chỉ số phức tạp, xây dựng các bảng điều khiển một ô đầy logic, hoặc thực sự hiểu được một công thức mà bạn đã viết sáu tháng trước.
LAMBDA: Tự Tạo Hàm Excel Của Riêng Bạn
Cá nhân tôi yêu hàm LAMBDA Excel rất nhiều bởi vì nó cho phép tôi biến một công thức khổng lồ, khó nhìn thành một thứ dễ quản lý hơn nhiều (ví dụ như =GrowthRate(B2, C2)). Bạn định nghĩa nó một lần, lưu nó với một tên, và tái sử dụng nó trên toàn bộ sổ làm việc của mình. Khi bạn cần điều chỉnh logic, bạn chỉ cần thay đổi ở một vị trí duy nhất (thông qua Name Manager của Excel), và bản cập nhật sẽ áp dụng ở khắp mọi nơi. Đây là một bước tiến lớn trong việc tạo hàm Excel tùy chỉnh.
Hướng Dẫn Chi Tiết Tạo Hàm Tùy Chỉnh Đầu Tiên Với LAMBDA
Quá trình này đơn giản hơn bạn nghĩ rất nhiều:
- Mở sổ làm việc mà bạn muốn sử dụng hàm tùy chỉnh.
- Thay thế các giá trị thực bằng các tên giữ chỗ (ví dụ: “price” và “rate”).
- Kiểm tra hàm LAMBDA trong bất kỳ ô nào để xem nó có hoạt động không.
- Nhấn Ctrl+F3 để mở Name Manager, nhấp vào New và dán chuỗi LAMBDA của bạn vào trường Refers To.
- Đặt bất kỳ tên nào bạn muốn cho hàm mới và thêm bất kỳ bình luận nào có thể hữu ích sau này.
Giờ đây, bạn có thể gõ công thức dưới đây, giống như bất kỳ hàm Excel tích hợp sẵn nào:
=TênHàmCủaBạn()Các hàm LAMBDA được lưu trong một sổ làm việc cụ thể, vì vậy chúng sẽ không tự động hoạt động ở các tệp khác. Để tái sử dụng chúng trên nhiều tệp, bạn có thể thử tiện ích bổ trợ Advanced Formula Environment để nhập hoặc xuất các hàm của mình.
Giả sử bạn là một gia sư tự do và liên tục phải tính điểm. Bạn có thể phải sử dụng một công thức như thế này:
=IFS(A1>=80,"Honors", A1>=50,"Pass", A1 < 50,"Fail")Thay vì gõ đoạn mã này mỗi lần, bạn có thể tạo một hàm Score Calculator:
=LAMBDA(score, IFS(score>=80,"Honors", score>=50,"Pass", score < 50,"Fail"))Lưu hàm này trong Name Manager với tên “Calculator”, và giờ đây bạn chỉ cần gõ công thức dưới đây ở bất cứ đâu trong sổ làm việc của mình:
=Calculator(B2)
Ví dụ hàm LAMBDA Score Calculator trong Excel giúp tính điểm tự động và dễ dàng quản lý
Bạn thậm chí có thể sử dụng LAMBDA cho các hàm thú vị hơn, chẳng hạn như một hàm loại bỏ các ký tự không mong muốn từng cái một, hoặc một hàm tiếp tục nhân cho đến khi đạt đến 1 (chỉ vì bạn có thể).
Những hàm phức tạp hơn này thoạt nhìn có vẻ rắc rối, nhưng một khi đã được lưu, tất cả các hàm LAMBDA đều trở thành “plug-and-play”. Và nhờ các chatbot AI, bạn có thể dễ dàng tạo ra các công thức và chuỗi truy vấn mình cần.
Kết Hợp Sức Mạnh: LET và LAMBDA Cho Công Thức Siêu Phức Tạp
Khi đứng riêng, LET và LAMBDA đều rất tuyệt vời. Nhưng khi kết hợp chúng lại, chúng tạo thành một cặp đôi quyền lực.
Khi bạn đang tạo một hàm LAMBDA, bạn có thể sử dụng LET bên trong chuỗi để đặt tên cho các phần logic. Hãy hình dung như việc bạn đang chia một công thức phức tạp thành các bước rõ ràng trước khi “nướng” chiếc bánh cuối cùng. Bạn sẽ đặt tên cho từng “nguyên liệu” để mỗi bước đều có ý nghĩa.
Ví dụ, giả sử bạn cần tính diện tích tam giác bằng công thức Heron, đây là một phép tính nổi tiếng là rối rắm:
=SQRT(((a+b+c)/2)*(((a+b+c)/2)-a)*(((a+b+c)/2)-b)*(((a+b+c)/2)-c))Chúc may mắn khi gỡ lỗi công thức đó sáu tháng nữa. May mắn thay, với LAMBDA và LET Excel, bạn có thể làm sạch nó:
=LAMBDA(a, b, c, LET(s, (a + b + c) / 2, SQRT(s * (s - a) * (s - b) * (s - c))))Thay vì lặp lại (a+b+c)/2 bốn lần, giờ đây bạn có s xuất hiện bốn lần, điều này dễ hiểu hơn rất nhiều. Hơn nữa, bạn có thể lưu toàn bộ hàm LAMBDA này trong Name Manager. Giờ đây, phép tính phức tạp đó trở nên dễ đọc, hiệu quả và dễ tái sử dụng.
Mô tả kết quả của công thức Heron được tối ưu bằng cách kết hợp hàm LET và LAMBDA trong Excel, đơn giản hóa tính toán diện tích tam giác.
Bạn cũng có thể xây dựng toàn bộ báo cáo bên trong một ô duy nhất bằng cách kết hợp này. Hãy tưởng tượng một hàm nhận dữ liệu bán hàng của bạn và trả về một bản tóm tắt hàng tháng được định dạng trong một ô:
=LAMBDA(p_col, s_col, LET(_total, SUM(s_col), _top, INDEX(p_col, XMATCH(MAX(s_col), s_col)), TEXTJOIN(CHAR(10), TRUE, "Report", "Total: " & TEXT(_total, "$#,##0.00"), "Top: " & _top)))Lưu hàm này dưới tên MonthlyReport và gọi nó bằng công thức dưới đây. Chỉ với một hàm trong một ô, bạn sẽ nhận được một báo cáo hoàn chỉnh.
=MonthlyReport(B:B, C:C)Một khi bạn bắt đầu sử dụng LET và LAMBDA, bạn sẽ không còn tư duy như một cỗ máy công thức nữa mà bắt đầu tư duy như một con người. LET mang lại cấu trúc cho các công thức của bạn bằng cách đặt tên cho từng bước, trong khi LAMBDA biến logic thành các hàm dễ sử dụng và tái sử dụng. Cùng nhau, chúng làm cho các công thức Excel dễ viết, dễ đọc và dễ tái sử dụng hơn.
Vậy nên, lần tới khi bạn thấy mình đang viết một công thức trông như thể nó thuộc về một cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng, hãy dừng lại. Tự hỏi bản thân: “Đây có thể là một LAMBDA không?”. Rất có thể, câu trả lời là có. Hãy thử áp dụng LET và LAMBDA vào các bảng tính của bạn ngay hôm nay, và chia sẻ trải nghiệm của bạn với cộng đồng thuthuatdidong.net nhé!
