Thiếu dung lượng lưu trữ trên máy tính Windows 11 có thể gây ra nhiều phiền toái, từ việc không thể cài đặt ứng dụng mới đến hiệu suất hệ thống bị chậm. Nhiều người dùng thường nghĩ đến việc xóa bỏ các tệp cá nhân quan trọng hoặc chuyển chúng sang ổ cứng ngoài. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể giải phóng một lượng đáng kể không gian lưu trữ mà không cần chạm đến những dữ liệu quý giá của mình. Từ các tệp tạm thời, bản sao lưu lỗi thời, dữ liệu trùng lặp cho đến các ứng dụng không sử dụng, có rất nhiều phương pháp hiệu quả để “hồi sinh” không gian ổ đĩa. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn 8 cách tối ưu dung lượng Windows 11 một cách chuyên nghiệp và an toàn, giúp máy tính của bạn hoạt động mượt mà hơn mà không phải hy sinh bất kỳ tệp cá nhân nào.
1. Dọn Dẹp Thùng Rác (Recycle Bin)
Việc xóa các tệp cũ hoặc tải xuống không còn cần thiết có thể mang lại cảm giác năng suất, nhưng nếu bạn không làm trống Thùng Rác (Recycle Bin) sau đó, hành động này chẳng khác gì quét bụi dưới thảm. Cho đến khi bạn dọn sạch Thùng Rác, những tệp đó vẫn không thực sự biến mất và vẫn chiếm cùng một lượng không gian như trước.
Khác với các dịch vụ lưu trữ đám mây hay điện thoại thông minh, Windows 11 không tự động làm trống Thùng Rác sau một khoảng thời gian nhất định. Để thực hiện điều này, bạn cần nhấp chuột phải vào biểu tượng Thùng Rác và chọn Empty Recycle Bin (Làm trống Thùng Rác).
Hướng dẫn làm trống thùng rác Recycle Bin trên Windows 11
Bạn có thể đặt giới hạn dung lượng cho Thùng Rác bằng cách nhấp chuột phải vào biểu tượng của nó và chọn Properties (Thuộc tính). Ví dụ, nếu bạn phân bổ 10GB, Windows sẽ bắt đầu xóa các tệp cũ nhất để tạo không gian cho tệp mới khi đạt đến giới hạn đó.
2. Xóa Các Tệp Tạm Thời (Temporary Files)
Trong quá trình sử dụng Windows, hệ thống liên tục tạo ra nhiều loại tệp tạm thời. Mặc dù chúng có thể hữu ích trong thời gian ngắn và thường vô hại, nhưng chúng có xu hướng tồn tại lâu hơn mức cần thiết. Theo thời gian, những tệp bị lãng quên này có thể âm thầm tích tụ và chiếm dụng không gian lưu trữ quý giá.
May mắn thay, Windows 11 giúp việc dọn dẹp chúng trở nên dễ dàng. Hãy truy cập Settings > System > Storage (Cài đặt > Hệ thống > Lưu trữ), sau đó nhấp vào Temporary files (Tệp tạm thời). Windows sẽ hiển thị danh sách các loại tệp có thể xóa an toàn.
Danh sách này bao gồm mọi thứ từ các bản sao của cập nhật đã cài đặt, bộ nhớ cache hình thu nhỏ (thumbnail cache) cho đến các tệp nhật ký hệ thống (system log files). Đơn giản chỉ cần sử dụng các hộp kiểm để chọn các tệp bạn muốn xóa, sau đó nhấp vào nút Remove files (Xóa tệp) ở phía trên.
Giao diện quản lý các tệp tạm thời trong cài đặt Windows 11
Bạn cũng có thể tự động hóa quá trình này bằng cách bật tính năng Storage Sense (Cảm biến Lưu trữ). Bằng cách này, Windows sẽ tự động xóa các tệp tạm thời theo định kỳ, giúp bạn không bao giờ hết không gian lưu trữ trên PC của mình.
3. Gỡ Bỏ Các Điểm Khôi Phục Hệ Thống Cũ (Old Restore Points)
Tính năng Khôi phục Hệ thống (System Restore) có thể là một “vị cứu tinh” khi PC của bạn gặp sự cố. Nó cho phép bạn quay trở lại trạng thái hoạt động trước đó mà không cần phải cài đặt lại hoàn toàn. Để thực hiện điều này, Windows sẽ dành một phần ổ cứng của bạn để lưu giữ các điểm khôi phục.
Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, chỉ điểm khôi phục gần nhất là cần thiết. Vì vậy, trừ khi bạn có một điểm khôi phục cụ thể mà bạn định sử dụng, bạn có thể xóa tất cả các điểm cũ hơn.
Để xóa tất cả trừ điểm khôi phục gần nhất, bạn có thể sử dụng công cụ Disk Cleanup (Dọn dẹp Ổ đĩa). Mở nó từ menu Start, sau đó nhấp vào nút Clean up system files (Dọn dẹp tệp hệ thống). Bây giờ, hãy chuyển đến tab More Options (Tùy chọn khác) và nhấp vào nút Clean Up (Dọn dẹp) dưới mục Restore Point and Shadow Copies (Điểm Khôi phục và Bản sao Bóng). Cuối cùng, nhấp vào Delete (Xóa) để xác nhận.
Hộp thoại xác nhận xóa các điểm khôi phục hệ thống cũ trên Windows
4. Gỡ Cài Đặt Ứng Dụng Không Sử Dụng (Unused Apps)
Trừ khi bạn đã gỡ bỏ bloatware (các phần mềm cài đặt sẵn không mong muốn), PC chạy Windows 11 của bạn có thể đang chứa một số ứng dụng mà bạn không sử dụng – và có thể không bao giờ cần đến. Một số được Microsoft cài đặt sẵn, trong khi số khác được nhà sản xuất máy tính xách tay cài đặt kèm. Ngoài ra, còn có những ứng dụng bạn có thể đã cài đặt từ nhiều tháng trước và đã quên.
Tất cả những ứng dụng này đều chiếm không gian, và một số thậm chí còn chạy các tiến trình nền có thể làm chậm hệ thống của bạn. Gỡ cài đặt chúng là một cách nhanh chóng để giải phóng dung lượng lưu trữ. Điều tuyệt vời là Windows 11 giúp bạn khá dễ dàng theo dõi các ứng dụng mà bạn đã không sử dụng trong một thời gian.
Hãy truy cập Settings > System > Storage > Cleanup recommendations > Unused apps (Cài đặt > Hệ thống > Lưu trữ > Đề xuất dọn dẹp > Ứng dụng không sử dụng), và bạn sẽ thấy danh sách các ứng dụng mà bạn có thể gỡ bỏ an toàn. Bạn cũng có thể vào Apps > Installed apps (Ứng dụng > Ứng dụng đã cài đặt) và sắp xếp theo kích thước để phát hiện các ứng dụng lớn mà bạn không còn sử dụng. Khi đã tìm thấy chúng, hãy gỡ cài đặt từng cái một.
Danh sách ứng dụng đã cài đặt được sắp xếp theo kích thước trong Cài đặt Windows 11
Nếu bạn muốn loại bỏ tất cả bloatware khỏi PC một cách nhanh chóng, bạn có thể sử dụng một công cụ bên thứ ba như Win11Debloat, nhưng hãy cân nhắc kỹ và tìm hiểu trước khi sử dụng bất kỳ phần mềm không chính thức nào.
5. Loại Bỏ Các Tệp Trùng Lặp (Duplicate Files)
Các tệp trùng lặp là một trong những nguyên nhân lãng phí không gian rõ ràng nhất trên bất kỳ thiết bị nào. Cho dù đó là cùng một bức ảnh được lưu trong các thư mục khác nhau, tài liệu được sao chép để sao lưu (và bị quên), hay các bản tải xuống chạy nhiều lần, những tệp này có thể chiếm dung lượng lưu trữ quý giá.
Khác với các tệp tạm thời hoặc ứng dụng không sử dụng, Windows 11 không có tùy chọn tích hợp để tìm các tệp trùng lặp. Tuy nhiên, bạn có thể sử dụng ứng dụng Microsoft PC Manager để tìm tất cả các tệp trùng lặp trên máy tính của mình.
Tải xuống ứng dụng PC Manager từ Microsoft Store, sau đó mở ứng dụng và điều hướng đến Storage > Duplicate files (Lưu trữ > Tệp trùng lặp). Ứng dụng này giúp dễ dàng loại bỏ các phiên bản trùng lặp trong khi vẫn giữ nguyên bản gốc. Ngoài ra, vì các tệp trùng lặp đã xóa được loại bỏ vĩnh viễn, bạn không cần phải làm trống Thùng Rác sau đó.
Giao diện Microsoft PC Manager hiển thị các tệp trùng lặp trên Windows
6. Nén Tệp và Thư Mục Lớn (Compress Files and Folders)
Ngay cả sau khi bạn đã làm trống Thùng Rác, loại bỏ các tệp trùng lặp và gỡ cài đặt các ứng dụng không sử dụng, bạn vẫn có thể làm được nhiều hơn thế. Nếu PC của bạn có các tệp lớn, video hoặc thư mục mà bạn không truy cập thường xuyên, bạn có thể nén chúng để tiết kiệm không gian.
Windows 11 bao gồm một tính năng tích hợp gọi là nén NTFS (NTFS compression) giúp giảm kích thước của các tệp và thư mục mà không biến chúng thành các tệp lưu trữ ZIP. Bằng cách này, nội dung đã nén vẫn ở nguyên vị trí và có thể được mở hoặc chỉnh sửa giống như bất kỳ tệp nào khác.
Để bắt đầu, hãy tìm tệp hoặc thư mục bạn muốn nén, sau đó nhấp chuột phải vào nó và chọn Properties (Thuộc tính). Bây giờ, nhấp vào Advanced (Nâng cao) và đánh dấu vào hộp kiểm Compress contents to save disk space (Nén nội dung để tiết kiệm không gian đĩa). Sau đó, nhấn Apply (Áp dụng) và tiếp theo là OK. Tùy thuộc vào kích thước của tệp hoặc thư mục, Windows có thể mất vài phút để áp dụng nén.
Tùy chọn nén nội dung để tiết kiệm dung lượng trong thuộc tính thư mục trên Windows 11
Bạn có thể áp dụng nén này cho các tệp, thư mục và thậm chí toàn bộ ổ đĩa. Tuy nhiên, tốt nhất là nên tránh sử dụng tính năng này trên các ứng dụng, tệp hệ thống hoặc bất kỳ thứ gì bạn truy cập thường xuyên, vì nén có thể ảnh hưởng nhẹ đến hiệu suất.
7. Di Chuyển Tệp Lớn Lên Đám Mây (Move Large Files to the Cloud)
Một cách thông minh khác để giải phóng dung lượng mà không làm mất quyền truy cập vào các tệp quan trọng là di chuyển chúng lên đám mây. Các dịch vụ như OneDrive, Google Drive và Dropbox cung cấp vài gigabyte không gian miễn phí—và nếu không đủ, các gói trả phí sẽ cung cấp nhiều không gian hơn cho các thư viện lớn.
Để xác định các tệp không sử dụng, hãy truy cập Settings > System > Storage > Cleanup recommendations > Large or unused files (Cài đặt > Hệ thống > Lưu trữ > Đề xuất dọn dẹp > Tệp lớn hoặc không sử dụng). Bạn cũng có thể sử dụng ứng dụng PC Manager để tìm tất cả các tệp lớn trên PC của mình.
Cài đặt Windows 11 hiển thị các tệp lớn hoặc không sử dụng để giải phóng không gian
Miễn là bạn có kết nối internet, bạn vẫn có thể truy cập các tệp đám mây của mình thông qua File Explorer, giống như dữ liệu cục bộ. Một lợi ích khác là bạn sẽ có thể truy cập các tệp đám mây của mình trên các thiết bị khác như điện thoại, máy tính bảng hoặc một máy tính khác.
8. Xóa Tài Khoản Người Dùng Không Mong Muốn (Unwanted User Accounts)
Mỗi tài khoản trên một PC chạy Windows 11 đều có bộ tệp, cài đặt và ứng dụng riêng, tất cả đều tiêu tốn dung lượng lưu trữ. Nếu có những tài khoản mà bạn không còn cần, việc xóa chúng có thể giúp giải phóng một lượng không gian đáng ngạc nhiên.
Điều này đặc biệt hữu ích trên các PC dùng chung hoặc PC gia đình, nơi các hồ sơ khách (guest profiles) hoặc tài khoản cũ có thể đã được tạo và bị lãng quên theo thời gian. Việc xóa một tài khoản sẽ xóa mọi thứ liên quan đến nó, bao gồm tài liệu, ảnh, tệp tải xuống và cài đặt cá nhân hóa.
Để xóa một tài khoản, hãy đi tới Settings > Accounts > Other users (Cài đặt > Tài khoản > Người dùng khác). Bạn sẽ thấy danh sách tất cả các hồ sơ người dùng hiện có trên thiết bị. Tìm tài khoản bạn muốn xóa, nhấp vào nút Remove (Xóa), và sau đó chọn Delete account and data (Xóa tài khoản và dữ liệu) để xác nhận.
Hộp thoại xác nhận xóa tài khoản người dùng và dữ liệu trên Windows 11
Thiếu không gian lưu trữ có thể tác động tiêu cực đến trải nghiệm sử dụng Windows 11 của bạn. Các mẹo trên sẽ giúp bạn lấy lại hàng gigabyte không gian và cung cấp cho hệ thống của bạn “không gian thở” cần thiết. Quan trọng hơn, chúng sẽ làm được điều đó mà không buộc bạn phải hy sinh các tệp hoặc ứng dụng quan trọng. Đừng ngần ngại áp dụng ngay những thủ thuật này để tối ưu hóa hiệu suất PC của bạn. Hãy chia sẻ trải nghiệm của bạn dưới phần bình luận và đừng quên theo dõi thuthuatdidong.net để cập nhật thêm nhiều mẹo công nghệ hữu ích khác!
