Học trực tuyến đôi khi có thể gây choáng ngợp với vô vàn thông tin mà thiếu cấu trúc rõ ràng. Tuy nhiên, tình trạng này sẽ không còn là vấn đề nếu bạn biết cách tận dụng những khoảng thời gian nhỏ mỗi ngày. Với mục tiêu tối ưu hóa quá trình học tập của bạn, chúng tôi đã tổng hợp sáu nhóm câu lệnh (prompts) có thể tái sử dụng, giúp biến ChatGPT thành một gia sư cá nhân chuyên nghiệp, hỗ trợ bạn chinh phục mọi kiến thức một cách hiệu quả nhất.
1. Thiết lập lộ trình học vi mô cùng ChatGPT
ChatGPT có khả năng thiết kế một lộ trình học tập vi mô (microlearning) tùy chỉnh cho riêng bạn. Để tối ưu hiệu quả, chúng tôi khuyến nghị bạn nên chọn một lĩnh vực hẹp trong một chủ đề lớn, thay vì một chủ đề quá rộng. Điều này giúp các buổi học microlearning trở nên cụ thể và tập trung hơn.
Hãy bắt đầu bằng câu lệnh sau để ChatGPT vào vai chuyên gia giáo dục:
Bạn là một chuyên gia giáo dục có khả năng thiết kế các khóa học microlearning tuân thủ lý thuyết học tập kiến tạo. Tôi muốn sử dụng microlearning để nâng cao kiến thức về [Chủ đề]. Chúng ta bắt đầu nhé?
Ví dụ, để cải thiện kỹ năng nấu ăn bằng cách nắm vững các nguyên tắc cơ bản, đặc biệt là hóa học thực phẩm, bạn có thể bắt đầu với câu lệnh tương tự và xem cách ChatGPT phản hồi bằng một cấu trúc khóa học chi tiết.
Cấu trúc khóa học microlearning được ChatGPT thiết kế theo yêu cầu
2. Kích hoạt học tập tương tác cùng ChatGPT
Các câu lệnh tương tác sẽ thúc đẩy bạn chủ động tham gia vào quá trình học. Những cuộc đối thoại qua lại với mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) như ChatGPT giúp bạn xây dựng và củng cố hiểu biết một cách tích cực.
Một phương pháp hiệu quả mà chúng tôi đặc biệt khuyến nghị là câu lệnh lấy cảm hứng từ Kỹ thuật Feynman – được đặt theo tên của nhà vật lý nổi tiếng với thói quen học tập độc đáo. Bạn có thể nói:
Hãy cùng thảo luận về một chủ đề tôi đang tò mò. Hãy đặt câu hỏi về [Chủ đề] để tôi hiểu sâu hơn. Nếu cần, hãy thử thách tôi – tôi muốn phát hiện bất kỳ lỗ hổng hay quan niệm sai lầm nào.
Phong cách học tập đối thoại này giúp bạn nhanh chóng nhận ra những gì mình chưa biết hoặc hiểu chưa đúng.
Áp dụng kỹ thuật Feynman trong học tập tương tác với ChatGPT
Các câu lệnh Thử thách Đúng/Sai là cách kiểm tra kiến thức nhanh chóng. Yêu cầu AI tạo ra các câu hỏi đúng-sai về một chủ đề. Những bài kiểm tra ngắn này sẽ làm nổi bật những gì bạn đã nắm vững và những gì cần chú ý hơn.
Các câu lệnh Nhận diện “Ai là ai” hoạt động như các thẻ ghi nhớ kỹ thuật số (flashcards). Chúng đặc biệt hữu ích khi học các thuật ngữ mới, lý thuyết hoặc nhân vật quan trọng. Cách tiếp cận này nhanh chóng giúp bạn củng cố khả năng gợi nhớ và tự tin vào kiến thức của mình.
3. Phân tách kiến thức thành các “vi bài học”
Việc chia nhỏ thông tin thành các phần nhỏ giúp việc học bớt đáng sợ và hiệu quả hơn.
Các câu lệnh Cấu trúc bài học vi mô hỗ trợ điều này. Chúng tôi thường yêu cầu AI:
Giải thích [khái niệm] này trong năm phút. Hãy giữ cho nó đơn giản và bao gồm một ví dụ thực tế. Những bài học ngắn gọn rất dễ tiếp thu và giúp cải thiện sự tập trung của bạn.
Điều này tương tự như phương pháp được sử dụng với Copilot để đơn giản hóa thông tin phức tạp.
Ví dụ prompt giúp ChatGPT cấu trúc bài học vi mô nhanh gọn
Các câu lệnh Chuỗi học tập theo trình tự giúp bạn xây dựng kiến thức từng bước. Bạn có thể yêu cầu ChatGPT:
Chia chủ đề này thành năm bài học. Mỗi bài học nên được xây dựng logic từ bài trước nhưng vẫn có ý nghĩa khi đứng độc lập.
Phương pháp này đảm bảo bạn hiểu đầy đủ từng phần trước khi chuyển sang phần tiếp theo.
Các câu lệnh Hỗ trợ đa phương tiện phù hợp cho những người học bằng hình ảnh. Hãy yêu cầu một lời giải thích nhanh, một sơ đồ trực quan và sau đó là một câu hỏi trắc nghiệm. Chúng tôi nhận thấy rằng việc kết hợp văn bản và hình ảnh giúp cải thiện đáng kể khả năng ghi nhớ.
4. Củng cố kiến thức bằng ôn tập ngắt quãng và nhắc lại
Việc ôn tập thường xuyên là yếu tố then chốt để ghi nhớ kiến thức lâu dài. Các câu lệnh ôn tập ngắt quãng giúp đảm bảo các khái niệm quan trọng luôn được giữ mới mẻ trong trí nhớ của bạn. Mặc dù không hoàn hảo, bạn vẫn có thể tự thiết kế hệ thống ôn tập ngắt quãng của riêng mình với các tác vụ của ChatGPT.
Một vài Câu lệnh Gợi ý thực tế hàng ngày có thể giúp bạn duy trì sự tương tác liên tục. Ví dụ, hãy hỏi:
Hãy cho tôi một cái nhìn sâu sắc thực tế về chủ đề này mà tôi có thể sử dụng ngay hôm nay.
Những liều lượng thông tin nhỏ, hàng ngày này giúp tăng cường đáng kể khả năng ghi nhớ dài hạn của bạn.
Các câu lệnh Điểm nhấn hàng tuần tóm tắt quá trình học của bạn mỗi tuần. Hãy hỏi AI:
Ba điều quan trọng nhất tôi nên nhớ về các bài học tuần này là gì?
Việc xem lại định kỳ hàng tuần sẽ củng cố sự hiểu biết của bạn.
Các câu lệnh Nhắc lại ngắt quãng được cấu trúc để củng cố trí nhớ trong thời gian dài hơn. Bạn có thể lên lịch các tác vụ trong ChatGPT bằng một câu lệnh đơn giản:
Kiểm tra tôi về khái niệm này sau ba ngày, sau đó một lần nữa sau một tuần, và thêm một lần nữa sau hai tuần.
Việc lặp lại thường xuyên sẽ neo chặt thông tin vào tâm trí bạn. Ngoài ra, bạn cũng có thể tận dụng Anki – một ứng dụng hữu ích để tạo thẻ ghi nhớ và học mọi lúc mọi nơi, hoặc lựa chọn từ các trình tạo flashcard AI miễn phí tuyệt vời khác.
5. Học tập thông qua các kịch bản thực tế
Học tập với các kịch bản đặt kiến thức vào ngữ cảnh thực tế. Điều này giúp các khái niệm trừu tượng trở nên cụ thể và phù hợp hơn.
Các câu lệnh Phân tích tình huống điển hình khuyến khích bạn áp dụng các khái niệm thông qua các ví dụ trong thế giới thực. Hãy hỏi AI:
Hãy cho tôi một tình huống điển hình ngắn gọn, ba phút, thể hiện khái niệm này đang hoạt động.
Những ví dụ từ đời sống thực giúp bạn thấy được sự tương đồng và ứng dụng, đồng thời củng cố trí nhớ và khả năng gợi nhớ.
Gợi ý prompt để ChatGPT cung cấp các tình huống học tập thực tế
Các câu lệnh Kịch bản ứng dụng giúp bạn áp dụng lý thuyết vào thực tiễn. Bạn có thể thử câu lệnh này:
Hãy cho tôi một kịch bản nơi làm việc mà tôi cần áp dụng khái niệm này. Hãy hướng dẫn tôi từng bước trong quá trình ra quyết định.
Điều này giúp bạn nắm bắt cách các khái niệm hoạt động trong môi trường thực tế.
Các câu lệnh Giải quyết vấn đề tích cực thu hút kỹ năng phân tích của bạn. Yêu cầu một vấn đề ngắn gọn, cụ thể liên quan đến chủ đề của bạn và sau đó là một giải pháp chi tiết, từng bước. Việc thực hành như vậy sẽ tăng cường đáng kể khả năng hiểu.
6. Biến việc học thành trò chơi với Gamification
Gamification (trò chơi hóa) biến việc học thành một trải nghiệm thú vị, tăng động lực và mong muốn tiếp tục với chủ đề.
Các câu lệnh Thử thách tiến bộ thiết lập việc học như một loạt các cấp độ trò chơi. Yêu cầu ChatGPT bắt đầu từ những kiến thức cơ bản ở Cấp độ 1, sau đó tăng dần độ khó ở Cấp độ 2. Việc tiến bộ qua các cấp độ giúp ghi điểm và thúc đẩy bạn học hỏi thêm.
Thiết lập thử thách học tập tăng dần độ khó với ChatGPT
Các câu lệnh Quiz tương tác biến việc đánh giá thành một hoạt động giải trí. Hãy gõ yêu cầu:
Hãy cho tôi một bài kiểm tra năm câu hỏi về chủ đề này, với phản hồi tức thì cho mỗi câu trả lời.
Phản hồi ngay lập tức giúp bạn nhanh chóng xác định và sửa chữa những hiểu lầm.
Các câu lệnh Kích thích tư duy phản biện sẽ mài giũa khả năng tư duy phản biện của bạn. Hãy nói điều gì đó như:
Hãy chỉ cho tôi một quan niệm sai lầm phổ biến về chủ đề này và giúp tôi hiểu tại sao nó lại sai.
Phân tích các lỗi sẽ lấp đầy những lỗ hổng trong quá trình học của bạn và củng cố các khái niệm cơ bản của chủ đề.
Chúng tôi nhận thấy rằng những câu lệnh này thực sự hữu ích cho việc nghiên cứu các chủ đề cơ bản. Tuy nhiên, đối với các chủ đề nâng cao (hoặc thậm chí những chủ đề gây tranh cãi), ChatGPT, giống như tất cả các LLM khác, có thể tạo ra thông tin “ảo giác”. Ngoài ra, ChatGPT có xu hướng đưa ra các câu trả lời mang tính chính trị chính xác và thường tránh các chủ đề mà nó cho rằng không phù hợp với nguyên tắc của mình. Do đó, hãy bổ sung việc học của bạn bằng các phương pháp khác.
Học vi mô (Microlearning) có thể giúp bạn nghiên cứu một chủ đề bằng cách tận dụng những khoảng thời gian nhỏ. Bạn làm phong phú thêm kiến thức của mình bằng cách sử dụng Nghiên cứu Chuyên sâu (Deep Research) để có được những câu trả lời chuyên sâu hơn. Có nhiều cách khác nhau để sử dụng Nghiên cứu Chuyên sâu để khám phá thêm các dữ kiện và số liệu, mặc dù nó vẫn không thể thay thế được quá trình học sâu một cách nghiêm túc.
Các câu lệnh trên chỉ là những mẫu mà chúng tôi sử dụng trong các thử nghiệm microlearning của mình. Một số trong số chúng đã được thu thập và điều chỉnh từ nhiều nguồn trên web. Bạn hoàn toàn có thể tự tạo ra các câu lệnh của riêng mình, điều chỉnh chúng cho phù hợp với chủ đề mà bạn muốn tìm hiểu sâu hơn. Đừng ngần ngại thử nghiệm và chia sẻ những khám phá của bạn để cùng cộng đồng thuthuatdidong.net chinh phục tri thức hiệu quả hơn!
