Bạn đang trả tiền cho một gói internet tốc độ cao nhưng lại cảm thấy như đang quay về thời kỳ dial-up lỗi thời? Nếu kết nối internet của bạn cứ chậm chạp không rõ lý do, rất có thể đường truyền đang bị bóp băng thông (throttling) – và có một vài cách đơn giản để bạn kiểm tra điều này. Tình trạng bóp băng thông có thể gây khó chịu tột độ, biến trải nghiệm trực tuyến của bạn thành một cuộc chiến liên tục với tình trạng giật, lag. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hiện tượng này, cách xác định liệu nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) của bạn có đang cố tình làm chậm tốc độ và những biện pháp để lấy lại quyền kiểm soát đường truyền.
Bóp Băng Thông Internet là Gì và Tại Sao Xảy Ra?
Bóp băng thông internet là khi nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) của bạn cố ý làm giảm tốc độ kết nối của bạn. Các ISP thường thực hiện điều này để quản lý tắc nghẽn mạng, thực thi các giới hạn dữ liệu (data cap) hoặc kiểm soát quyền truy cập vào một số trang web và dịch vụ nhất định – ngay cả khi họ quảng cáo là “dữ liệu không giới hạn”.
Nếu bạn nhận thấy internet của mình chậm lại trong các hoạt động cụ thể như xem video trực tuyến (streaming), tải xuống (download) hoặc chơi game – đặc biệt vào những giờ cao điểm, bóp băng thông có thể là nguyên nhân chính. Đây đã trở thành một vấn đề phổ biến đến mức Netflix thậm chí còn ra mắt FAST.com để giúp mọi người kiểm tra tốc độ xem video trực tuyến của họ.
Giao diện trang web FAST.com hiển thị kết quả kiểm tra tốc độ internet nhanh
Mặc dù ISP có thể bóp băng thông internet của bạn vì nhiều lý do, hai nguyên nhân phổ biến nhất bao gồm vượt quá giới hạn dữ liệu và tắc nghẽn mạng.
Cách Nhận Biết Internet Có Bị Bóp Băng Thông Hay Không?
Không phải tất cả các gói internet đều được tạo ra như nhau – một số gói có các hạn chế về dữ liệu để ngăn bạn vượt quá băng thông hàng tháng của mình. Ngoài ra, khi một mạng trở nên quá tải do có quá nhiều người cố gắng kết nối cùng lúc, ISP của bạn có thể giới hạn kết nối internet của bạn.
Nếu bạn vẫn nằm trong giới hạn dữ liệu và đang trải nghiệm tốc độ internet chậm chạp, đây là một vài kỹ thuật để kiểm tra xem có phải do ISP đang bóp băng thông hay không.
Kiểm Tra Tốc Độ Internet Trên Thiết Bị Của Bạn
Kiểm tra tốc độ internet là cách tốt nhất để xác định xem bạn có đang nhận được tốc độ mà bạn đã trả tiền hay không. Bạn có thể sử dụng công cụ kiểm tra tốc độ internet như Google’s Measurement Lab (MLab) để kiểm tra tốc độ mạng hiện tại của mình hoặc kiểm tra xem có bị chặn và bóp băng thông internet hay không. Lưu ý rằng MLab không mang tất cả các thương hiệu Google thông thường mà bạn mong đợi vì đây là một tập đoàn đối tác rộng lớn hơn, nhưng đây là một công cụ kiểm tra tốc độ internet hữu ích và chính xác.
Tuy nhiên, bạn không bị giới hạn bởi một công cụ kiểm tra tốc độ internet duy nhất. Bạn cũng nên thử Ookla’s Speedtest để có ý kiến thứ hai, đảm bảo rằng bạn không gặp phải kết nối kém đến một trang web cụ thể.
Vì tốc độ internet dao động suốt cả ngày, bạn có thể chạy nhiều bài kiểm tra và so sánh chúng với gói dữ liệu của mình để tính toán tốc độ trung bình. Nếu tốc độ internet của bạn liên tục giảm mạnh vào những giờ cao điểm, điều đó có thể cho thấy kết nối internet của bạn đang bị bóp băng thông. Khi đó, đã đến lúc liên hệ với ISP của bạn.
So Sánh Tốc Độ Internet Chung Với Tốc Độ Dịch Vụ Giải Trí Trực Tuyến
Đôi khi, một ISP có thể bóp băng thông một số loại lưu lượng truy cập nhất định trong giờ cao điểm. Ví dụ, ISP của bạn có thể cho phép các trang web thông thường tải bình thường nhưng lại bóp băng thông các dịch vụ xem video trực tuyến (streaming) nặng băng thông (điều này rất khó chịu!). Có một vài cách để bạn kiểm tra điều này.
Đầu tiên, hãy chạy một trong các bài kiểm tra tốc độ internet đã nói ở trên từ MLab hoặc Ookla và ghi lại tốc độ của bạn. Sau đó, truy cập FAST.com của Netflix và chạy kiểm tra, rồi so sánh các tốc độ. Nếu có sự khác biệt lớn, có thể ISP của bạn đang nhắm mục tiêu vào dữ liệu của Netflix (và các dịch vụ xem video trực tuyến khác).
Sử Dụng VPN để Vượt Qua Tình Trạng Bóp Băng Thông Dựa Trên Nội Dung
Trình duyệt Opera GX với tính năng VPN tích hợp đang hoạt động, giúp vượt qua bóp băng thông
Nếu tình trạng bóp băng thông internet của bạn nhắm vào các trang web và ứng dụng cụ thể, bạn có thể sử dụng VPN để vượt qua nó. VPN (mạng riêng ảo) cho phép bạn lướt web ẩn danh để ISP của bạn không thể theo dõi hoặc giới hạn hoạt động trực tuyến của bạn. Nó cũng cho phép bạn truy cập các trang web bị hạn chế mà lẽ ra không thể truy cập được.
Sử dụng VPN, bạn cũng có thể kiểm tra tốc độ kết nối internet của mình, mang lại cho bạn kết quả chính xác hơn nhiều. Mặc dù tốc độ internet giảm nhẹ là bình thường khi sử dụng VPN, nhưng sự khác biệt lớn cho bạn biết rằng tốc độ internet của bạn đang bị cố ý làm chậm. Một lần nữa, hãy thực hiện nhiều bài kiểm tra trong suốt cả ngày để ghi lại tốc độ trung bình, lưu ý những lần giảm tốc độ lớn vào khoảng giờ cao điểm.
Đảm Bảo Vấn Đề Không Phải Do Wi-Fi Của Bạn
Một điểm cần cân nhắc nữa là bạn đang thực sự gặp phải vấn đề về Wi-Fi chứ không phải do ISP bóp băng thông. Bởi vì cả hai đều dẫn đến tốc độ chậm hơn, giật hình và mất kết nối, bạn có thể cảm thấy kết nối internet của mình đang bị tấn công, trong khi trên thực tế, bạn có thể chỉ cần khởi động lại bộ định tuyến Wi-Fi của mình.
Cách dễ nhất để kiểm tra là chạy kiểm tra tốc độ giữa Wi-Fi và Ethernet nhanh chóng. Đầu tiên, hãy chạy kiểm tra tốc độ qua Wi-Fi, sau đó làm tương tự khi kết nối với Ethernet. Nếu tốc độ Ethernet nhanh hơn nhiều, đó có thể là vấn đề về Wi-Fi – nhiễu sóng, khoảng cách hoặc thiết bị lỗi thời. Nếu tốc độ chậm trên cả Wi-Fi và Ethernet, và đặc biệt tệ hơn trong giờ cao điểm hoặc trên các dịch vụ cụ thể, bạn có thể đang đối mặt với tình trạng bóp băng thông của ISP.
Kiểm Tra Giới Hạn Dữ Liệu Hàng Tháng
Cuối cùng, dù có vẻ hiển nhiên, nhưng bạn đã kiểm tra giới hạn dữ liệu hàng tháng của mình chưa? Nếu bạn đã đạt đến giới hạn dữ liệu hàng tháng, ISP của bạn có khả năng đã bóp băng thông kết nối internet của bạn cho đến chu kỳ thanh toán tiếp theo.
Làm Thế Nào Để Chấm Dứt Tình Trạng ISP Bóp Băng Thông Của Bạn?
Có một quan niệm sai lầm phổ biến rằng bạn không thể làm được nhiều điều về tình trạng bóp băng thông internet của ISP. Dù không dễ dàng, nhưng có một số lựa chọn để ngăn chặn việc bóp băng thông.
- Giảm thiểu hoạt động tiêu tốn nhiều dữ liệu hoặc nâng cấp gói cước: Nếu vấn đề là do sử dụng quá nhiều dữ liệu, hãy giảm các hoạt động tiêu tốn nhiều dữ liệu. Bạn cũng có thể cài đặt một ứng dụng để giúp bạn theo dõi mức sử dụng dữ liệu của mình. Nếu việc tiết kiệm băng thông không khả thi, hãy cân nhắc nâng cấp gói internet của bạn để tận hưởng dữ liệu tốc độ cao.
- Chuyển sang dịch vụ VPN cao cấp: Sử dụng một dịch vụ VPN cao cấp cung cấp quyền riêng tư dữ liệu hoàn chỉnh và tự do khỏi tất cả các trường hợp bóp băng thông. Mã hóa lưu lượng truy cập của bạn và định tuyến nó qua máy chủ của nhà cung cấp dịch vụ VPN sẽ giúp ngăn chặn tình trạng bóp băng thông dựa trên nội dung nhắm vào các trang web và ứng dụng cụ thể.
- Đổi nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) khác: Nếu tình trạng bóp băng thông trở nên dai dẳng và liên tục, bạn cũng có thể thay đổi ISP và chọn một nhà cung cấp dịch vụ phục vụ bạn tốt hơn.
- Liên hệ trực tiếp với ISP: Bạn có thể hỏi trực tiếp ISP của mình xem họ có bóp băng thông dữ liệu của bạn hay không. Họ có thể không trả lời bạn ngay lập tức, nhưng bạn luôn có thể chuyển sang một gói cước tốt hơn nếu cần.
Tình trạng bóp băng thông có thể biến gói internet tốc độ cao của bạn thành một trải nghiệm khó chịu, nhưng bạn không hề bất lực. Dù là thay đổi thiết bị, sử dụng công cụ tốt hơn hay liên hệ với ISP của bạn bằng bằng chứng, có những bước thực tế bạn có thể thực hiện để chống lại. Hãy tiếp tục kiểm tra, tiếp tục theo dõi và đừng chấp nhận ít hơn những gì bạn đã được hứa hẹn.