Việc chuyển đổi từ hệ điều hành Windows sang Linux có thể mang lại nhiều bỡ ngỡ, nhưng mọi thứ sẽ trở nên dễ dàng hơn đáng kể nếu bạn chọn đúng bản phân phối (distro). Mặc dù có rất nhiều distro Linux có thể giúp bạn làm quen ngay lập tức, nhưng Linux Mint luôn nổi bật như một lựa chọn xuất sắc nhất dành cho những người dùng mới hoặc muốn tìm kiếm một trải nghiệm mượt mà, ổn định và bảo mật hơn so với Windows. Bài viết này sẽ đi sâu vào các lý do tại sao Linux Mint lại là sự thay thế hoàn hảo cho Windows trong kỷ nguyên số hiện nay.
7 Lý Do Nên Chuyển Từ Windows Sang Linux Mint Ngay Hôm Nay
Linux Mint không chỉ là một hệ điều hành thay thế mà còn là một bản nâng cấp toàn diện cho nhiều người dùng. Dưới đây là 7 lý do hàng đầu giải thích tại sao bạn nên cân nhắc chuyển đổi từ Windows sang Linux Mint.
1. Hiệu Năng Vượt Trội và Thời Lượng Pin Tốt Hơn
Điểm khác biệt đầu tiên mà bạn sẽ nhận thấy khi chuyển sang Linux Mint chính là hiệu năng vượt trội, ít nhất là khi điều hướng trong hệ điều hành. Linux Mint chạy nhanh hơn Windows trong hầu hết mọi kịch bản. Điều này là do hệ điều hành này yêu cầu ít tài nguyên phần cứng hơn đáng kể, giúp bạn có nhiều không gian hơn để chạy các chương trình nặng, từ đó mang lại sự tăng cường hiệu suất tổng thể.
So sánh hiệu năng giữa Linux Mint và Windows
Vì Linux Mint không tiêu tốn năng lượng chạy ngầm liên tục, bạn cũng sẽ có thời lượng pin tốt hơn. Tuy nhiên, tùy thuộc vào dung lượng và tuổi thọ pin laptop của bạn, sự khác biệt về thời lượng pin có thể không quá đáng kể so với hiệu suất. Trong một số trường hợp, Windows thậm chí có thể cung cấp thời lượng pin tốt hơn Linux Mint – mặc dù những trường hợp này thường xảy ra với pin bị hỏng hoặc chai, nơi Windows có khả năng phát hiện trạng thái pin và điều chỉnh mức tiêu thụ điện năng tốt hơn.
Vấn đề với cách tiếp cận của Windows là nó có thể làm giảm hiệu suất đến mức khó chịu. Bạn có thể dễ dàng kiểm chứng điều này nếu đang dùng laptop Windows 11. Hãy rút sạc, đặt máy ở chế độ tiết kiệm pin, và bạn sẽ nhận thấy giao diện trở nên giật lag và chậm chạp đáng kể. Ngược lại, Linux Mint quản lý thời lượng pin tốt hơn mà không làm cho PC của bạn trở nên vô dụng khi chạy bằng pin. Thời lượng pin có thể không ấn tượng bằng Windows trong mọi trường hợp, nhưng sự cải thiện hiệu suất ổn định là một lợi thế lớn.
2. Giao Diện Thân Thiện, Dễ Làm Quen
Một trong những vấn đề lớn nhất mà nhiều người dùng Windows lâu năm gặp phải khi chuyển sang Linux là họ không quen thuộc với giao diện. Mặc dù nhiều bản phân phối Linux có giao diện người dùng tuyệt vời, nhưng vẫn sẽ mất một thời gian để bạn làm quen và cảm thấy thoải mái với UI đó.
Giao diện desktop Linux Mint với ứng dụng lịch và trình duyệt tệp mở
Linux Mint khắc phục điều này bằng cách sử dụng một giao diện desktop rất giống với Windows. Mặc dù không phải là một bản sao y hệt, nhưng tất cả các điều khiển và cài đặt đều nằm ở những vị trí quen thuộc. Nó có thanh tác vụ, menu Start, khay hệ thống và các biểu tượng có thể nhấp chuột, tương tự như Windows.
Các tác vụ cơ bản hàng ngày khác như ghim cửa sổ, sao chép và dán, chụp màn hình, xóa/đổi tên tệp và thư mục đều được thực hiện theo cách gần như giống hệt Windows. Giao diện của Linux Mint sạch sẽ, hiện đại và rất dễ tùy chỉnh khi bạn đã quen thuộc với nó.
3. Các Tiện Ích Hệ Thống Vượt Trội
Một trong những lý do lớn nhất khiến Windows thường chậm chạp ngay từ khi xuất xưởng là do lượng bloatware (phần mềm không mong muốn) khổng lồ mà nó mang theo. Bạn có thể sử dụng các công cụ để gỡ bỏ những tính năng không cần thiết của Windows, nhưng đó vẫn là công việc bổ sung sau quá trình cài đặt ban đầu đầy phức tạp.
Ngược lại, Linux Mint đi kèm với một bộ tiện ích hệ thống mạnh mẽ được cài đặt sẵn, đáp ứng hầu hết mọi nhu cầu của bạn. Nền tảng này sẵn sàng để sử dụng ngay sau khi cài đặt, có nghĩa là bạn sẽ không phải tìm kiếm codec hoặc công cụ để chạy các tệp của mình.
Ngoài ra, các công cụ như Software Manager (Trình quản lý phần mềm) và Update Manager (Trình quản lý cập nhật) cũng tốt hơn đáng kể so với các đối tác của chúng trên Windows – Microsoft Store và Windows Update. Việc cài đặt chương trình trên Windows vẫn còn rời rạc, với các chương trình được phân phối qua trình cài đặt từ trang web chính thức của chúng cũng như các ứng dụng Microsoft Store.
Giao diện Software Manager của Linux Mint
So với đó, Software Manager của Linux Mint cho phép bạn tìm và tải xuống thực tế bất kỳ chương trình tương thích nào cho máy Linux của bạn, cập nhật nó và gỡ cài đặt nếu cần – tất cả từ một cửa sổ duy nhất. Nó thậm chí còn bao gồm danh sách phần mềm được phân loại và đánh giá của người dùng. Những tiện ích hệ thống này là một trong số ít những tính năng mà Windows nên học hỏi từ Linux.
Bạn cũng sẽ có Driver Manager để quản lý driver cho tất cả phần cứng của mình, và nó thân thiện với người dùng hơn nhiều so với Device Manager của Windows. Ngoài ra còn có một công cụ chia sẻ tệp cục bộ tích hợp, giống AirDrop, có tên Warpinator.
4. Khả Năng Tương Thích Chương Trình Rộng Rãi
Việc thiếu phần mềm và trò chơi là một vấn đề tôi đã gặp phải với Linux trong một thời gian khá dài. Tuy nhiên, giờ đây Steam đã sử dụng Proton – một lớp tương thích có thể chạy các trò chơi Windows trên Linux – bạn có thể tải xuống Steam từ Software Manager và bắt đầu chơi game.
Hãy nhớ rằng đây vẫn là giả lập, vì vậy hiệu suất sẽ không bằng việc chạy trò chơi gốc trên Windows. Tuy nhiên, tùy thuộc vào phần cứng PC của bạn, bạn có thể chơi ngay cả các tựa game AAA với hiệu suất tương tự.
Mặc dù chơi game thường là một trải nghiệm “hên xui” trên Linux, nhưng may mắn thay, các ứng dụng lại hoạt động tốt hơn. Bạn có thể dễ dàng tìm thấy các lựa chọn thay thế cho một số chương trình phổ biến nhất được sử dụng bởi các chuyên gia, chẳng hạn như Photoshop, Lightroom và Microsoft Office. Khả năng tương thích chương trình đã có một bước tiến dài so với trước đây, và còn có Wine để chạy phần mềm Windows trên Ubuntu hoặc các phiên bản Linux khác.
5. Yêu Cầu Phần Cứng Thấp, Tái Sử Dụng Máy Cũ Hiệu Quả
Cài đặt Linux là một trong những cách tốt nhất để tái sử dụng một chiếc laptop cũ, vì yêu cầu phần cứng của nó thường không quá cao. Linux Mint chỉ cần 2GB RAM (khuyên dùng 4GB), 20GB dung lượng ổ đĩa (khuyên dùng 100GB) và màn hình 1024×768. Thực tế bất kỳ PC đang hoạt động nào cũng sẽ đáp ứng được các yêu cầu đó.
Ngược lại, Windows yêu cầu ít nhất 4GB RAM, 64GB dung lượng lưu trữ, hỗ trợ UEFI Secure Boot, TPM 2.0 và màn hình độ phân giải cao hơn một chút (ít nhất 720p). Đó là một tập hợp các yêu cầu tối thiểu mạnh mẽ hơn đáng kể, cấm nhiều PC chạy Windows 11 (ngay cả khi chúng có thể chạy được, nhờ các yêu cầu nhân tạo).
Bạn càng gần với yêu cầu tối thiểu, trải nghiệm của bạn sẽ càng tệ hơn. Tuy nhiên, Windows hoạt động kém hơn đáng kể khi chạy gần với phần cứng tối thiểu được khuyến nghị so với Linux Mint. Điều này gần như đảm bảo rằng bất kỳ PC nào gặp khó khăn khi chạy Windows đều sẽ xử lý Linux tốt hơn nhiều.
6. Cập Nhật Ổn Định, Không Gây Lỗi Hệ Thống
Các bản cập nhật Windows, đặc biệt là cách chúng được phân phối, là một nỗi đau lớn trong hệ điều hành của Microsoft. Cách tiếp cận của Linux Mint ưu tiên tính ổn định và độ tin cậy. Hệ thống cập nhật được xây dựng bằng các bản phát hành Hỗ trợ Dài hạn (LTS) của Ubuntu, có nghĩa là bạn sẽ nhận được các bản cập nhật thường xuyên và các bản vá bảo mật mà không có hàng tấn lỗi mỗi khi bạn cập nhật PC của mình.
Ứng dụng Timeshift trong Linux Mint
Update Manager của Linux Mint cũng hoạt động song song với Timeshift – một công cụ tích hợp sẵn thực hiện các ảnh chụp định kỳ của hệ thống của bạn tốt hơn nhiều so với System Restore trên Windows. Điều này hứa hẹn sự ổn định hệ thống tốt hơn trong trường hợp có điều gì đó không ổn sau khi cập nhật, và đề xuất thời điểm tốt nhất để áp dụng các bản cập nhật thay vì tự động áp dụng chúng giữa lúc bạn đang làm việc bận rộn.
7. Quyền Riêng Tư và Bảo Mật Được Đảm Bảo Hơn
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, sự khác biệt lớn nhất giữa Windows và Linux Mint (hoặc bất kỳ phiên bản Linux nào) nằm ở việc Linux Mint cung cấp quyền riêng tư và bảo mật tốt hơn đáng kể.
Đầu tiên, Mint không có bất kỳ tính năng thu thập dữ liệu telemetry tích hợp nào như Windows. Nó cũng không gửi bất kỳ dữ liệu nào trở lại nhà sản xuất theo mặc định, so với Windows hoặc thậm chí macOS nơi dữ liệu phân tích nền thường được thu thập rất nhiều. Bạn sẽ thoát khỏi hầu hết các hình thức theo dõi (ít nhất là từ chính hệ thống) nếu bạn sử dụng Linux Mint.
Thứ hai, Linux Mint là mã nguồn mở, có nghĩa là mã nguồn được kiểm tra thường xuyên để tìm các vấn đề bảo mật hoặc quyền riêng tư. Bạn có thể không tự mình đọc mã và kiểm tra các tiêu chuẩn bảo mật của Linux Mint, nhưng việc mã nguồn mở có nghĩa là các chuyên gia có thể kiểm tra và phơi bày bất kỳ vấn đề hoặc lo ngại nào.
Màn hình laptop hiển thị cửa sổ cmd với mã code và logo Linux nền
Về mặt bảo mật, bạn cũng nhận được một bộ công cụ tích hợp để bảo vệ tốt hơn. Những công cụ này có thể bao gồm ClamAV, một phần mềm chống vi-rút mã nguồn mở và AppArmor, hạn chế quyền của chương trình. Ngoài ra, Software Manager của Linux Mint chỉ cho phép cài đặt phần mềm từ các kho lưu trữ chính thức, đảm bảo bạn luôn nhận được các chương trình hợp lệ mỗi khi tải xuống thứ gì đó.
Việc chuyển đổi hệ điều hành, đặc biệt là trên PC của bạn, không phải là một nhiệm vụ dễ dàng. Tuy nhiên, với các yêu cầu phần cứng ngày càng tăng của Windows 11, sự quá tải AI và các lỗi, sự cố liên tục, Linux Mint có thể giúp việc chuyển đổi trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn rất nhiều.
Với những ưu điểm vượt trội về hiệu năng, giao diện, tiện ích, khả năng tương thích phần cứng, cập nhật ổn định và bảo mật, Linux Mint thực sự là một lựa chọn đáng cân nhắc cho bất kỳ ai muốn tìm kiếm một trải nghiệm máy tính mới mẻ, tối ưu và đáng tin cậy. Hãy thử trải nghiệm Linux Mint ngay hôm nay để tự mình cảm nhận những khác biệt tích cực mà nó mang lại!
