Trong số tất cả những vật dụng chúng ta mang theo hàng ngày, chiếc điện thoại thông minh là một trong những món đồ dễ bị mất cắp nhất. Mặc dù cả Android và iOS đều được trang bị các biện pháp theo dõi thiết bị tiên tiến, nhưng vẫn có rất nhiều thủ đoạn mà kẻ gian có thể áp dụng để ngăn bạn định vị và tìm lại chiếc điện thoại của mình một khi nó đã rơi vào tay chúng. Việc hiểu rõ các phương pháp này không chỉ giúp bạn cảnh giác hơn mà còn trang bị kiến thức để bảo vệ tài sản cá nhân một cách hiệu quả nhất.
5. Chế Độ Máy Bay: Tắt Mọi Kết Nối Chớp Nhoáng
Một trong những hành động đầu tiên mà kẻ trộm sẽ thực hiện ngay sau khi chiếm đoạt điện thoại của bạn là kích hoạt chế độ máy bay. Đây là cách nhanh nhất và dễ dàng nhất để vô hiệu hóa tất cả các kết nối di động, Bluetooth và Wi-Fi mà điện thoại có thể đang sử dụng. Điều đáng lo ngại hơn là cả iOS và Android đều cho phép truy cập bật/tắt chế độ máy bay ngay từ Trung tâm điều khiển (Control Center) hoặc thanh thông báo (Notification Shade) mà không cần mở khóa điện thoại.
Giao diện điện thoại Pixel 9a hiển thị chế độ máy bay trong thanh thông báo
Điện thoại của bạn cần có kết nối internet để cập nhật vị trí trên mạng Tìm của Apple (Find My network) hoặc Find Hub của Google. Một số thiết bị mới hơn có thể cập nhật vị trí ngay cả khi đã tắt nguồn, nhưng trừ khi bạn đang sử dụng một chiếc điện thoại tương đối hiện đại, thiết bị của bạn rất có thể sẽ “biến mất” khỏi bản đồ ngay khi chế độ máy bay được kích hoạt.
Để chống lại điều này, bạn nên xem xét việc tắt quyền truy cập vào các điều khiển thiết bị khi điện thoại bị khóa. Trên iPhone, bạn có thể thay đổi cài đặt này bằng cách vào Cài đặt > Face ID & Mật mã > Cho phép truy cập khi bị khóa và tắt Trung tâm điều khiển. Tại đây, bạn cũng nên cân nhắc những tính năng khác mà bạn không muốn kẻ trộm có thể truy cập. Đối với điện thoại Android, cài đặt này có thể khác nhau tùy theo thiết bị; hãy thử tìm trong phần Màn hình khóa hoặc một mục tương tự trong Cài đặt.
4. Vứt SIM Vật Lý: Cắt Đứt Mạng Di Động
Thẻ SIM là cách duy nhất để điện thoại của bạn kết nối internet khi bạn ở ngoài và không có kết nối Wi-Fi. Nếu mất kết nối di động, việc theo dõi thiết bị qua internet hoặc qua phương pháp định vị tam giác sóng điện thoại (thường được cơ quan thực thi pháp luật sử dụng để theo dõi số điện thoại hoặc thiết bị qua số IMEI) trở nên cực kỳ khó khăn.
Đây là một trong những lý do lớn nhất tại sao các chuyên gia công nghệ khuyên bạn nên sử dụng eSIM để tăng cường bảo mật cho điện thoại thông minh chống lại nạn trộm cắp. eSIM sẽ không bảo vệ dữ liệu của bạn khỏi bị truy cập hay ngăn chặn điện thoại bị đánh cắp hoàn toàn, nhưng chúng không dễ dàng bị tháo rời như SIM vật lý. Điều này có nghĩa là điện thoại của bạn vẫn sẽ đăng ký trên mạng của nhà mạng và, nếu bạn đã bật dữ liệu di động, nó sẽ có thể cập nhật vị trí trên bất kỳ dịch vụ theo dõi nào bạn đang sử dụng. Điều này giúp bạn và cơ quan thực thi pháp luật dễ dàng theo dõi một thiết bị bị mất.
Tuy nhiên, eSIM không phải là hoàn hảo; người có đủ chuyên môn kỹ thuật vẫn có thể đột nhập và vô hiệu hóa chúng. Mặc dù vậy, mức độ chuyên môn kỹ thuật cần thiết để làm điều đó là khá cao và có lẽ không phải là điều mà một tên trộm điện thoại thông minh hay móc túi thông thường có được. Việc sử dụng eSIM cũng khiến chiếc điện thoại trở nên vô dụng trên thị trường đồ cũ, đồng nghĩa với việc thủ phạm không thể bán nó ngay sau khi trộm.
3. Khôi Phục Cài Đặt Gốc & Flash ROM Mới: Biến Điện Thoại Thành Thiết Bị “Sạch”
Trên các thiết bị cũ hơn không có các biện pháp bảo vệ khôi phục cài đặt gốc hiện đại, kẻ trộm có thể khôi phục cài đặt gốc cho điện thoại hoặc cài đặt một hệ điều hành (ROM) mới để biến nó thành một thiết bị “sạch”. Đây không phải là một quá trình dễ dàng nhất, nhưng chắc chắn là dễ hơn việc thay thế một eSIM. Hầu hết các cửa hàng sửa chữa điện thoại đều có thể flash một ROM mới trên điện thoại hiện có để bỏ qua tất cả các biện vệ đang hoạt động.
Điện thoại Android thường dễ bị tổn thương bởi phương pháp này hơn so với iPhone, đặc biệt là khi xét đến số lượng ROM tùy chỉnh có sẵn để tải xuống trực tuyến. Cần lưu ý rằng phương pháp này yêu cầu bộ nạp khởi động (bootloader) của thiết bị phải được mở khóa, vì vậy một lần nữa, cần có một số chuyên môn kỹ thuật để thực hiện thao tác này.
Tuy nhiên, với việc một số kẻ trộm còn thực hiện các sửa đổi phần cứng trên điện thoại để thay thế các vi xử lý và mạch cụ thể, điều này hoàn toàn có thể xảy ra. Android cũng có tính năng Bảo vệ Khôi phục Cài đặt Gốc (Factory Reset Protection – FRP) nhằm mục đích khiến điện thoại của bạn không thể sử dụng được bằng cách khóa quy trình đặt lại trong trường hợp bị trộm. Nhưng FRP không phải là hoàn hảo, và vẫn có những cách để bỏ qua các biện pháp bảo vệ này để tội phạm có thể sử dụng điện thoại bị đánh cắp mà không cần cung cấp bất kỳ bằng chứng sở hữu nào.
2. Thay Đổi Số IMEI: Đánh Lừa Mạng Di Động
Một phương pháp hiệu quả khác, mặc dù khó về mặt kỹ thuật, để ngăn bạn theo dõi điện thoại là thay đổi số IMEI. Số IMEI (International Mobile Equipment Identity) là một mã 15 chữ số duy nhất xác định điện thoại của bạn trên mạng của nhà mạng. Miễn là điện thoại của bạn có thẻ SIM đang hoạt động và kết nối với mạng, nó sẽ báo cáo số IMEI của mình và do đó có thể được theo dõi.
Hình ảnh cận cảnh số IMEI hiển thị trên màn hình điện thoại Android
Việc thay đổi số IMEI là bất hợp pháp ở một số quốc gia, nhưng ở một số nơi khác lại không có luật cấm. Tuy nhiên, việc thực hiện điều này một cách đúng đắn không hề dễ dàng; đây là một trong những hành động phức tạp nhất về mặt kỹ thuật mà một tên trộm có thể thực hiện để “biến hóa” một thiết bị bị đánh cắp nhằm bán nó trên thị trường đồ cũ. Có những công cụ có sẵn trên internet có thể sửa đổi số IMEI của thiết bị, nhưng điều này thường chỉ là tạm thời và không che giấu được số IMEI thực sự.
Đây là một phương pháp áp dụng phổ biến hơn cho các thiết bị Android so với iPhone, mặc dù điều đó còn phụ thuộc vào loại chipset mà thiết bị Android của bạn sử dụng.
1. Sửa Đổi Phần Cứng: Can Thiệp Sâu Vào Bo Mạch Chủ
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, việc thay thế hoặc tháo bỏ các vi xử lý/linh kiện trên bo mạch chủ điện thoại là một cách khả thi để bỏ qua các biện pháp bảo vệ và mở khóa/khôi phục cài đặt gốc một thiết bị bị đánh cắp. Cá nhân người viết đã có kinh nghiệm trực tiếp về điều này khi điều tra vụ trộm chiếc Pixel 7a của mình gần đây. Tôi đã tìm đến một cửa hàng sửa chữa điện thoại “mờ ám” mà họ hứa hẹn khả năng “sửa chữa” gần như vượt quá giới hạn hợp pháp.
Nhiều giải pháp bảo vệ cấp độ kernel hoặc cấp độ phần cứng hoạt động trên các linh kiện riêng lẻ. Vì vậy, nếu ai đó thay thế toàn bộ một mạch tích hợp trên bo mạch chủ điện thoại của bạn, về lý thuyết, điều đó có thể bỏ qua các biện pháp bảo vệ đó. Phương pháp này đáng ngạc nhiên là hiệu quả về chi phí để thực hiện, và bất kỳ kỹ thuật viên sửa chữa nào làm việc với bo mạch chủ điện thoại đều có thể xác định các linh kiện dễ bị tổn thương chỉ với một chút nghiên cứu.
Điểm tích cực duy nhất ở đây là các phương pháp như vậy phần lớn phụ thuộc vào khả năng của một tên trộm hoặc mạng lưới liên kết của chúng. Đây là một thực tế phổ biến ở Ấn Độ, nơi được mệnh danh là một trong những thị trường điện thoại thông minh cạnh tranh (và lớn nhất) trên thế giới.
Nhiều người tìm kiếm các dịch vụ sửa chữa giá rẻ thay vì vứt bỏ điện thoại của họ, và các kỹ thuật viên đã tìm ra cách sửa chữa hoặc làm việc với nhiều loại bo mạch chủ điện thoại và các chip khác nhau. Nếu việc thay thế một con chip có thể làm điện thoại của bạn “sống lại” từ cõi chết, thì nó cũng có thể mở khóa hoặc vô hiệu hóa khả năng theo dõi của điện thoại.
Kỹ thuật viên đang tiến hành sửa chữa bo mạch chủ của một chiếc điện thoại thông minh
Khi các thành phần bên trong điện thoại ngày càng thu nhỏ và các công ty bắt đầu phát triển phần cứng tùy chỉnh, việc sửa đổi phần cứng trên điện thoại bị đánh cắp sẽ trở nên khó khăn hơn. Điều này có nghĩa là, trong khi khả năng điện thoại của bạn có thể được sửa chữa vì một con chip nhỏ trị giá 0,02 USD bị hỏng sẽ ít đi, thì điều đó cũng có nghĩa là một con chip tương tự khác sẽ không thể được thay thế để làm cho điện thoại của bạn không thể theo dõi được.
Khi điện thoại thông minh ngày càng trở nên thông minh hơn, việc theo dõi chúng khi bị mất cũng trở nên dễ dàng hơn. Tuy nhiên, những tên trộm điện thoại cũng ngày càng tinh vi hơn trong việc tìm cách đưa chúng ra khỏi tầm kiểm soát. Biện pháp phòng thủ tốt nhất của bạn vẫn là đơn giản nhất: hãy luôn cảnh giác ở nơi công cộng và tránh để điện thoại của bạn bị đánh cắp ngay từ đầu. Đó là một tình huống gây khó chịu – và thường tốn kém – như tôi đã học được từ kinh nghiệm cá nhân của mình. Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về những biện pháp phòng chống trộm điện thoại trong phần bình luận bên dưới và đừng quên theo dõi thuthuatdidong.net để cập nhật những thông tin và thủ thuật công nghệ hữu ích nhất!
